Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
Literaturaobozowato—jakpisałKazimierzWykawPograniczupowieści1
—literaturaIsolidarnejpamięci’,literaturawartości.Cechącharakterystyczną
utworówtegogatunkujest„ukazaniewnichmomentówobozowejegzystencji
świadczącychowiernościzasadometycznym[...]Piszącychcharakteryzuje
rozumnapostawa[...]szczerośćwopisywaniuobozowychregułzachowań,
odsłanianietego,cowczłowiekuobjawiasięjakozwierzęcafizjologiagłodu
istrachu,obokprzykładówświadczącychonimjakooistociezakorzenionej
wsferzewartości”2.Tworzylijątacywielcyiuznanitwórcy,jakTadeuszBo-
rowski,ZofiaKossak-Szczucka,ZofiaNałkowskaczyGustawHerling-Grudziń-
ski.WokresiePRLjestonajednakzasadniczoróżnaodwspółczesnejliteratury
określanejmianemIliteraturyHolocaustu’.
LiteraturazapomnianegoHolocaustu
NazachodzieEuropywkontekścieEuropyWschodniejprzywykłosięnazywać
okreslatpięćdziesiątychisześćdziesiątychorazzjawiskażelaznejkurtynyIza-
pomnianymHolocaustem’.WlatachpięćdziesiątychXXwiekusłowoIHolo-
caust’,wywodzącesięzgreckiegoioznaczająceIofiaręcałopalną’,zapropono-
wałbadaczomErnieWiesel.Termintenmiałzastąpićużywanepowszechnie
określenieIostatecznerozwiązanie’,będącetłumaczeniemniemieckiegookre-
śleniaEndlösung.Holocaustnawiązujewswejobrazowościdokomórgazo-
wych,wktórychmilionyofiarutraciłyżycie.Jednocześnienależypamiętać,iż
—jakpiszewprzedmowiedoksiążkiRichardaC.LukasaZapomnianyHolo-
caust3NormanDavies—
1WykaKazimierz:PograniczePowieści,WydawnictwoLiterackie,Kraków2003.
2ZaWykątezętępowtarzatakżeLidiaBurska.Por.BurskaLidia:hasłoIliteraturaobozowa’,
[w:]SłownikliteraturypolskijXXw.,ZakładNarodowyim.Ossolińskich,Wrocław-Warszawa
-Kraków1993,s.743.
3LukasRichardC.:Zapomnianyholocaust.Polacypodokupacjąniemiecką1939-1944,Dom
WydawniczyRebis,Poznań2012.KsiażkęswąRichardC.Lukasopublikowałporazpierwszy
w1986roku,awięcwczasachPRL.Byłaona,jakpiszeDavies,„owocemzdecydowanej,odważnej
strategii,którasprzeciwiałasięumieszczaniuróżnychkategoriiofiarwoddzielnychprzegród-
kach”.Ibidem,s.10.
5
