Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WwierszuBaczyńskiegoMiserere–pieśnipokutnej,wizjazagła-
dyświataoglądanajestzzewnątrz,zkosmosu.Takosmicznaper-
spektywapozwaladostrzecniekawałekziemi,leczcałość–kulęziem-
ską,wmomencieostateczejkatastrofy,zagładynaszegogatunku.Jest
toprzedewszystkim–samozagłada:fiRzućsięostatnikainienaostat-
niegoabla,dław!”.OdwołaniedoBibliipozwalapoecienaujęcieme-
taforycznerozmiarówimoralnegosensukatastrofy.Nienaruszaona
odwiecznegoporządkukosmosuinatury.Nadmartwąziemią,jakpo
potopie,wzleciptak–niegołąb,leczskowronek–tylkoonbowiem
jestwolnyodhistorii.Złowprowadzawświatczłowiek,chcącprze-
kroczyćprawanaturyikosmosu:
Widzę:czasprzerosłykitamidymów,
widzęczas:akropolzarosłypuszczamitraw.
Historia–sumadziałańczłowieka–napiętnowanajestdestruk-
cją,powtarzającymisięparoksyzmaminienawiściizniszczenia:toco
pozostaje,jestpobojowiskiemidei,marzeńisnów.WwizjachBaczyń-
skiego,obejmującychcałośćdziejówludzkich,odjaskiniowychpocząt-
kówdowspółczesności,powtarzająsięstalemarzeniaoładzie,budo-
waniezfimarzeńisnów”,izagłada,zniszczenie.Historiajestciemna
iabsurdalna.Przywołajmytufragmentwierszazaczynającegosięod
słówfiSpełniasiębrzemiękataklicznychnocy”:
Ześcianschodządawnerysunki,
ichkonturybiałe–ponocachbłądząc–drżą.
Niesąjużpłaczemanidudniącymbuntem,
sąpodobnewszystkichepok–postępusnom.
......................................
Gruzyjakkościrozrąbanedymią.
Ciągnązwiązanewsupłypochodydnemdolin–
niosąmaleńkiecieniejakmrówkibezimion
kamieńpodnowybabilonniewoli.
Młodzipoecizgeneracjiwojennejodbieraliswójczasinaczejniż
Baliński,Wierzyński,LechończyTuwim.Ichwierszewykazują
wyraźnepokrewieństwozpodobnymiujęciamikatastrofistówzlat
trzydziestych.Widaćtozwłaszczawsposobiebudowaniaobrazówpo-
etyckich,wichwizyjności,zderzaniuurody,łagodnościpejzażyztur-
pistycznymeksponowaniemrozpaduciałaludzkiego,wkosmicznej
iakwatycznejmetaforyce(płynącewody,obłoki).Pokrewnesątakże
odwołaniadoBiblii,zwłaszczadoApokalipsy,domitologiigreckiej
(uBaczyńskiego–fikain”,fiabel”,fibabilon”,fiakropol”,fiiliada”,uGaj-
cego–Homer).Niechodzijednakoodnalezieniewtychkulturowych
archetypach,jakuneoklasyków,wzoruioparcia.Przeszłośćjesttyl-
koświadectwemniezmiennejnaturyludzkiej,zła,któretkwiwczło-
41
Miserere
Spełnia
siębrzemię...
