Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
Odsyłaczamiumieszczonyminiekiedytakżepodtekstem(nielicznych)hasełzbiorczychlubwindek-
sachstaranosięułatwiaćCzytelnikowidotarciedoposzukiwanychprzezniegoomówieńdziełlubpro-
blemów.Dotyczyłotonp.hasełteoretycznychbądźgatunkowychtytułowanychpołaciniezuwagina
chęćrespektowaniaużywanejwśredniowieczunomenklatury,anadtohasełoutworachsygnowanych
wliteraturzeprzedmiotubądźłacińskimitytułami(jaknp.najdawniejszetekstyhagiograficzne),bądź
rozpoznawanychprzezspecjalistówgłównienapodstawieincipitów(dotyczytoprzeważnieutworów
poetyckich).Windeksachstaranosięteżrespektowaćodmianytytułówniezawszetrafnienadawanych
utworomprzezwydawcówlubbadaczy,aleutarteipowszechnieznane(np.Satyranaleniwychchłopów,
LegendaoświętymAleksym,czyPieśniSandomierzanina).
Hasłazostaływyposażonewinformacjeopodstawowychdlaposzczególnychkwestiiźródłachwiedzy
orazowybranychopracowaniach.Należypodkreślićusilnie,żeułożonealfabetyczniewykazyedycji
tekstów,dziełźródłowychczy-przedewszystkim-opracowańdalekieodpełnościbibliograficznej
iwnajmniejszymstopniudoniejniepretendują.Celemtychzestawieńbyło,zjednejstrony,udokumen-
towaniewywodumerytorycznegowsamymhaśle,azdrugiejstronyzaproponowanielektur(zwłaszcza
nowszych)pozwalającychówwywóddopełnićlubuszczegółowić.
Pozycjeksiążkoweszczególnieczęstoprzewijającesięczytoprzezteksthaseł,czytoprzezzestawieniabi-
bliograficzne,podawanenajczęściejwskrótach.Wykazowychskrótówzostałsporządzonyosobno
iumieszczonynawstępieksiążki.
Leksykonzamykająindeksy,którepowinnyułatwićCzytelnikowiodnajdywanieinteresującychgo
omówień.Sporządzonowięcprzedewszystkimalfabetycznieułożonyindeksogólny,zawierającywy-
kazwszystkichhasełwporządkuichwystępowaniawkompendium,biorączapodstawętytułyhaseł.
Potymindeksienastępująalfabetycznewykazyhasełskładającychsięnaposzczególnerodzajeopraco-
wań,awięc:hasłaosobowe,hasłaoutworach,hasłagatunkoweorazhasładotyczącekierunkówipojęć
średniowiecznejteoriiliteratury.
Wszystkieindeksyzostałyposzerzoneowspomnianewcześniej,niezbędneodsyłacze.
PisanieLeksykonurozpoczęłamwInstytucieBadańLiterackichPAN,swójobecnyzakresikształtksiążka
jednakuzyskałajużwokresiemojejpracypozainstytucjonalnej,wścisłymkontakciezWydawnictwem
NaukowymPWN.
Pomysłopracowaniatakiegokompendiumzrodziłsięprzedkilkunastulaty,wkrótcepoukazaniusię
drukiemsyntezypt.Średniowiecze(PWN,Warszawa1995).Miałamwówczasświadomość,żewieleza-
gadnień,ledwietamnaszkicowanychlub-jakśredniowiecznateorialiteracka-całkowiciepominiętych
trzebajeszczewtejpanoramiedopełnić.PlanLeksykonukształtowałsiępowoliistopniowozaczęłamgo
realizować.Stosunkowołatwobyło-wychodzącodŚredniowieczaiwdużejmierzenanimsięopierając
-ułożyćlistęutworóworazpisarzy,anastępnieopracowywaćkolejnehasłaotejtematyce.
Dopierostanąwszyprzedterraignota,jakąwówczasstanowiłateorialiteraturywśredniowiecznejPol-
sce,zrozumiałam,żebezpróbycałościowegowniknięciawproblematykęniezrealizujęswojegoza-
mysłu.Zaczęłysięwięclatanpracyupodstaw”:gromadzeniaianalizowaniaźródeł(najczęściejrękopi-
śmiennych),wyszukiwania,ciągłegoposzerzaniaisprowadzaniaprzeważnieniedostępnejwkrajowych
bibliotekachliteraturyprzedmiotu,anadewszystko-stopniowegownikaniazarównowcałośćowejpro-
blematyki,jakrekonstruowaniaposzczególnychpojęćizakresówśredniowiecznejświadomości.Osta-
tecznieudałosięzbudowaćwstępnyzarysgłównychdziedzinipodstawowychproblemów,aefekty
owejpracyiprzemyśleńzłożyłysięnaksiążkę:ŚredniowiecznateorialiteraturywPolsce(Rekonesans),
Wrocław2007,MonografieFNP
.SeriaHumanistyczna.
Opracowanietostałosiępodstawąproblemową(amiejscamitakżetekstową)przygotowanychteraz
jużstosunkowołatwohasełteoretycznych,chociażwtrakcieichpisaniairedagowaniadoszłyjeszcze
XXIII