Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
ViolettaMantajewska
charakter,autrwalonatypologiajestfundowananaopozycjiestetycznej.We-
długŻółkiewskiego,funkcjonujewhistoriiliteraturyjeszczejednatypologia:
literaturaartystycznaiparaliteratura,jakotrzeciczłonrelacjiwprowadzono
gatuneknfolklor”
16
.Określeniestatusuzależności(przechodniości)pomiędzy
segmentamizostałoostatecznierozstrzygniętewlatachsiedemdziesiątych
XXwieku.Kategoriaobieguspołecznegoznosiłakryteriaestetyczneitym
samymjakoczynnikróżnicującyprzyjętomodelsocjokulturowy,copozwo-
liłoneutralizowaćpostrzeganiepoetykitekstówpopularnychjakoproduktu
rozkładupoetykwysokoartystycznych,a1jaksuponujeZbigniewJarosiń-
ski1literaturapopularnanigdyniepretendowaładomiejscazajmowanego
przezliteraturęwysokoartystyczną,nieaspirowaładotworzeniakanonówli-
terackich,pozostającjedyniewrelacjisymbiotycznej:
Literaturapopularnaznajdujewliteraturzewysokiejracjęswegobytu,sztu-
kawysokaznajdujewsztucebanalnejkoniecznedopełnienie.Obiepozo-
stająpozagranicąoddzielającąliteraturęodtego,coliteraturąniejest.Obie
równieżznajdująsięnaprzeciwtwórczościbrukowej,jakotej,którawcało-
ścirozgrywasięwsferzejednostkowejizbiorowejnieświadomości,między
przerażeniemapożądaniem17.
Relacjepomiędzybinarnymimodelamimającharakterwzględnietrwały
1literaturapopularnajestdemistyfikacjąnorm,poetykliteraturywysokoar-
tystycznej,tymsamymstajesięjejrewersem:ngwarantującciągłośćmiędzy
normamiobecnymiwaktualnejsynchroniiliterackiej”
18
.nLiteraturaśrodka”
stanowiformyhybrydyczne,przejściowe,obecnewewspółczesnymprocesie
historycznoliterackim,apróbyjejre-/definicjiprzeprowadzoneprzezpisa-
rzyikrytykówmającharakter1jakmożnasądzić1pragmatyczny,anie
strukturalny.Tenprojektnierealizujewłasnychreguł,leczpodejmuje,wy-
bierazrepertuaruistniejących1niestanowiantytezykulturywysokiej,lecz
jejkopię.NatenaspektkulturymasowejwRosjizwracauwagęWołodźko-
-Butkiewicz:n[ł]kulturamasowajest»zarównoantyteząkulturyelitarnej,
jakijejkopią«”
19
.Wrównymstopniutostwierdzeniemożedotyczyćnlite-
raturyśrodka”.
PolscyteoretycyihistorycyliteraturywlatachdziewięćdziesiątychXX
wiekutakżepodejmowalizagadnieniemodalnościtekstów,wprowadzającdo
16
S.Żółkiewski:Wiedzaokulturzeliterackiejł,s.187.
17
Z.Jarosiński:Literaturapopularnaaproblemyhistorycznoliterackie;J.Kamion-
kowa:Almanachyliterackiejakoprzejawdziewiętnastowiecznejkulturypopularnej.W:For-
myliteraturypopularnej.Red.A.Okopień-Sławińska.Wrocław1Warszwa1Kraków1
Gdańsk:ZakładNarodowyimOssolińskich1973,s.13.
18
Z.Jarosiński:Literaturapopularnał,s.14.
19
В.П.Руднев:СловарькультурыXXвека.Ключевыепонятияитексты.Москва
1999,s.77.Cyt.za:A.Wołodźko-Butkiewicz:nProjektyliterackie”ł,s.63.
