Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
WitoldJarno,PremysławWaingerner
polskichiKresówWschodnich,naktórychżywiołpolskidominowałpolitycz-
nie,gospodarczoikulturalnie-orazJózefaPiłsudskiego:Rzeczypospolitej
jakofederacjinarodówEuropyWschodniej,ściślepowiązanychpolitycznie,
ekonomicznieimilitarnieorazpołączonychwspólnąpolitykązagraniczną.
Ideawschodnioeuropejskiejfederacjibyłaambitnym,historycznymna-
wiązaniemdowielonarodowejiprzedewszystkimmocarstwowejRzeczy-
pospolitejObojgaNarodów.Równocześniewychodziłanaprzeciwhasłu
prawanarodówdosamostanowienia,święcącemutriumfywEuropiepo
WielkiejWojnie.Wobecsłabościrodzącychsiędopiero,lubodradzających
wnowejformule,narodów-litewskiego,ukraińskiegoibiałoruskiego-al-
ternatywądlafederacji,dającejimszansebudowywzwiązkumiędzypań-
stwowymwłasnejpodmiotowościpolitycznejipaństwowej,byłwpraktyce
jedyniepodziałichziempomiędzyPolskęinową,Πczerwoną”Rosję.
WreszciedlasamejPolski-przynajmniejwzamyślepolitycznymówcze-
snegoNaczelnikaPaństwaiWodzaNaczelnego-federacjamiałastanowić
rękojmięprzetrwaniasamejPolski,azczasemjejstabilizacjiiodgrywa-
niaistotnejrolinaStarymKontynencie,jakogwarantabezpieczeństwa
państwpołożonychpomiędzyBałtykiemiMorzemCzarnym.Tobowiemna
projektowanąfederacjęspadłabyodpowiedzialnośćzjednejstronyzapo-
skromienieterytorialnychapetytówRosjiSowieckiej,zdrugiej-skuteczne
zahamowanierewizjonistycznychambicjiNiemiec,dążącychodmomen-
tuzakończeniaIwojnyświatowejdoprzekreśleniapostanowieńΠdyktatu
wersalskiego”z28czerwca1919r.ipowrotudogranicsprzed1914r.
Wojnapolsko-sowiecka(zwanawówczaspowszechniepolsko-bolsze-
wicką)rozpoczęłasięzpoczątkiem1919r.PrzezodrodzonąRzeczpospolitą
prowadzonabyłazarównodlazapewnieniabezpieczeństwaPolsceipo-
szerzeniajejgranicnawschodzie,jakrównież-oficjalnie-wimięobrony
przednowym,sowieckimimperializmemLitwy,BiałorusiiUkrainy.Wio-
sną1920r.rozpoczęłasięnajważniejszakampaniatejwojny.Pozawarciu
sojuszuprzezNaczelnikaPaństwaJ.PiłsudskiegoiprzywódcęUkraińskiej
RepublikiLudowej,WielkiegoAtamanaSymonaPetlurę,jednostkipolskie
przeprowadziłyofensywęnaDniepribłyskawiczniezdobyłyKijów,zmu-
szającdowycofaniasięokupującychUkrainębolszewików.Późniejjednak
kontrofensywasowieckaodrzuciłasiłypolskienadWisłę,naprzedpola
Warszawy.Rozegrałasiętambitwa,decydującanietylkoolosachPolski,
aletakże-copodkreślaliipodkreślająrównieżzagranicznihistorycy
-oprzyszłościcałegokontynentu.Bolszewicydążylibowiem-popoko-
naniuRzeczypospolitej-doprzeniesieniaΠrewolucjiproletariackiej”na
terenEuropyŚrodkowejiZachodniej,wcelustworzeniaeuropejskiejko-
munistycznejfederacji.
