Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
PremysławWaingerner
zewnętrznychekspozyturnaziemiachpolskich.Uruchomiłteżiredagował
periodykpolitycznyΠZjednoczenieNarodowe”-pismoinformacyjne,aza-
razem-wzamyśleinicjatorów-opiniotwórcze9.
Wstyczniowychwyborachsamorządowychw1917r.,przeprowadzo-
nychwcieniuniemieckiejokupacjiŁodzi,L.Skulskiuzyskałmandatradne-
go10,apięćmiesięcypóźniejobjąłurząddrugiegoburmistrzaprzyNiemcu
HeinrichuSchoppenie,pełniącymfunkcjępierwszegoburmistrzamiasta
nadŁódką.Wreszcie29września1917r.L.Skulskizostałnadburmistrzem
(Iburmistrzem)miasta11.Jesienią1918r.-wobliczuspodziewanegozwy-
cięstwaEntentyiperspektywyewakuacjiprzegrywającychwojnęNiem-
cówiAustriakówzziemKrólestwaPolskiego-Πnadburmistrz-aptekarz”
zjednejstronykonsultowałsięzprzedstawicielamiorganizacjiiśrodowisk
ocharakterzeparamilitarnym,mogącychwystąpićzbrojnieprzeciwko
okupantowi:działaczamiPOW,weteranamiwalkLegionówPolskichoraz
bojowcamiPolskiejPartiiSocjalistycznejiNarodowegoZwiązkuRobotni-
czego,zdrugiejnegocjowałzwładzaminiemieckiegogarnizonuwŁodzi,
dążącdozapobieżeniarozlewowikrwi.
PozbrojnychstarciachpomiędzyPolakamiastacjonującymiwmieście
oddziałamiokupacyjnymi,doktórychdoszło11listopada1918r.,L.Skulski
sprawnieprzeprowadziłtrudnerozmowyzniemieckimiwładzamiwojsko-
wymiwŁodzi,uzgadniającuporządkowaną,planowąewakuacjęmiejsco-
wegogarnizonu.Odpaździernikawspółdziałałteżwtworzeniupolskich
lokalnychorganówwojskowychiporządkowych.Popierałswymautoryte-
temGłównyUrządZaciągudoPolskiejSiłyZbrojnej.Najegopolecenie10li-
stopada1918r.generałStanisławSuryn-Masalskirozpocząłorganizowanie
lokalnychstrukturpolskiejmilicjimiejskiej.Nadburmistrzwspółpracował
teżenergicznieprzyformowaniupierwszegołódzkiegopułkupiechoty,któ-
rytworzyłwŁodzipłkAlbinJasiński,przysłanyprzezRadęRegencyjną12.
9Por
.K.Stepan,Skulski…,s.504;KtobyłkimwDrugiejRzeczypospolitej,red.nauk.J.Maj-
chrowski,Warszawa1994,s.66;Łódź.Dziejemiasta,t.1,Do1918r.,red.B.Baranowski,Łódź
1980,s.466.
10Łódź.Dziejemiasta…,s.469-472;M.Hertz,ŁódźpodczasWielkiejWojny,[w:]Bezbronne
miasto,oprac.J.Kusiński,Łódź2014,s.157.Patrzteż:Pracaspołecznaw1917r.,ΠKurier
Łódzki”1918,nr1,s.2.
11M.Hertz,Łódźpodczas…,s.163;Ktobyłkim…,s.67;Czywieszktotojest,red.S.Łoza,t.1,
Warszawa1938,s.673.
12WięcejoudzialeL.SkulskiegowdziałaniachmającychnaceluwyzwolenieŁodzispod
okupacjiniemieckiejzob.m.in.w:T
.Bogalecki,11listopada1918rokuwŁodzi.Geneza,prze-
biegirezultatyakcjirozbrajaniaNiemców,Łódź1988,s.87;tenże,RozbrajanieNiemców
wŁodziwlistopadzie1918roku,ΠKronikaMiastaŁodzi”1999,nr1-2,s.153-167;J.Podolska,
P
.Waingertner,PrezydencimiastaŁodzi1841-2007,Łódź2008,s.30-31;H.Dinter,Spodczar-
nychdymów.Łódźwlatach1861-1918,Łódź1978,s.462;D.Kaszczyk-Grodzicka,Farmaceuta