Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
WitoldJarno,PrzemysławWaingertner
Niemców,informującorozmowachzmierzającychdoosiągnięciaporozu-
mienia,którepodpisanezostałojednakdopieropopółnocy.Rozejmza-
kładałzaprzestaniewalkirozpocząłprocesprzejmowaniacałościwładzy
wmieścieprzezPolaków.Ustalonotakżezasadywyjazdugarnizonunie-
mieckiegozterenuŁodzi.Negocjatorzypolscyodnieślisporysukces,usta-
lając,żecałeuzbrojenieiwyposażeniewojskniemieckichpozostaniena
tereniemiasta.Stanowiłotoznakomitąpodstawędowyposażenianowo
formowanychjednostekodradzającejsiępolskiejarmiiwŁodzi.Wdniu
12listopada1918r.zainicjowanoformowanieorganówwojskowychibez-
pieczeństwa.Wszystkieformacjewojskowepodporządkowałysiępłk.Al-
binowiJasińskiemu,któryzostałdowódcąOWnrVIIIwŁodzi.Naczele
milicjistanąłgen.ppor.StanisławSuryn-Masalski,funkcjęzaśkomen-
dantaMiastaŁodziobjąłpor.A.Biłyk.Ostatnitransportniemieckichżoł-
nierzyopuściłmiastodziewięćdnipóźniej.
ListopadowewalkiulicznewŁodzimiałyswoichbohaterów,którzy
życiemopłaciliwolnośćmiasta.Jednymznichbyłdwudziestoletniuczeń
GimnazjumTowarzystwanUczelnia”wŁodzi(obecnieILiceumOgólno-
kształcąceim.MikołajaKopernika)iplutonowyPOW,StefanLinke.Kiedy
wewrześniu1918r.RadaPedagogicznaoficjalniezezwoliłanajstarszym
gimnazjalistomnasłużbęwPolskiejOrganizacjiWojskowejiopuszczenie
Łodzi,rozkazyprzełożonychrzuciłymłodegobojowcadodalekiegoChełma.
Jednakwłaśnie11listopadapowróciłdoŁodzi,abyzorganizowaćprzerzut
amunicji.Tuznalazłsięnatychmiastwogniuwalk.Podczasakcjirozbra-
janiaNiemcównaul.Spacerowej-towarzyszącejszturmowinasiedzibę
PrezydiumPolicji-podgmachemBankuPaństwa(obecnieOddziałNarodo-
wegoBankuPolskiegoprzyaleiTadeuszaKościuszki)S.Linkezostałciężko
rannyodkulniemieckich-zmarłosiemdnipóźniejwszpitalunBetlejem”
przyul.Podleśnej(obecnieul.MariiSkłodowskiej-Curie).Zkoleirannego
podczaspierwszego,nieudanegoszturmunaDworzecŁódźFabrycznaBo-
lesławaSałacińskiegożołnierzeniemieccyzapędzilinaul.Skwerową(dziś
ul.POW)i-wedługrelacjiświadków-osłabionegoucieczkąiupływem
krwizakłulibagnetami.Ofiarypostroniepolskiejpadłyteżpodczasstarcia
naówczesnymNowymRynku.ZginęliwówczasbyływojskowyJózefBu-
kowski,drukarzStefanKołodziejczak,siedemnastoletniJanGruszczyński
idwudziestoletniaochotniczkaEugeniaWasiak-bohaterowie,którzyjak
wieluwdniachwojny,nnastosrzuciliswójżycialos”.
Pogrzebyofiarz11listopada1918r.stałysięokazjamidowielkich
manifestacjipatriotycznych.ZgromadziłyonenaStarymCmentarzuprzy
ul.Ogrodowejkilkudziesięciotysięcznetłumyłodzian.Wszystkichpole-
głych,pozaS.Linkenzłożonym”naCmentarzuEwangelickim,pochowano
wewspólnejkwaterze.Pamięćonichnieuległazatarciu.Natereniemia-
