Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
13
Navigarenecesseest2-żeglowaniejestkoniecznością-tęstarożytnąsen-
tencjęwypowiedział(najprawdopodobniej)PompejuszWielkinaprzełomie
IIiIwiekup.n.e.dokapitanastatku,któryodmówiłwypłynięciawmorzewcza-
siesztormu.Słowate,wpołączeniuzdrugimczłonem:viverenonestnecesse-ży-
ciekoniecznościąniejest,wpierwotnymkontekścieoznaczałynieuniknioność
wypłynięcia,nawetznarażeniemżycia.Tamaksymastałasięmotemżyciowym
BogdanaHussakowskiegoitowarzyszyłamuprzezcałyczaswędrówkiartystycz-
nej.Interpretowanajakopodążanienaprzód,pielgrzymka,określiłacelżyciowy
izawodowytwórcy.Wjegoprzypadkunavigareoznaczałowyruszeniewpodróż
wposzukiwaniuwłasnej,niepowtarzalnejikonsekwentnierealizowanejwizji
teatru,wpodróż,którejsensemjestciągłezmierzaniedocelu,aniejegoosiąg-
nięcie.WłaśniewtymparadoksieHussakowskiupatrywałjednąznajwiększych
wartościteatru.Niema,jaktwierdził,gotowejreceptynateatr.Jestonbowiem
żywą,nieustannieewoluującąinaswójsposóbtajemniczą,niezbadanąmaterią;
niekończącymsięposzukiwaniemprawidłowościiodpowiedzinanurtującear-
tystępytania.Wjednymzwywiadówpowiedział:
Niewyobrażamsobie,bywidz,wychodzączespektaklu,byłodrazumądrzejszy,
posiadałgotowerozwiązania,umiałznaleźćwyjściezewszystkichżyciowychsytua-
cji.[ł]przeżywanietakichchwil,wktórychnanaszychoczachdziejesięhistoria,
wzmagapotrzebęszukaniawłasnejtożsamości[ł],wykształcaspecyficznysłuch
wewnętrzny,którynazwałbymsłuchemspołecznym,wyczulonymnaokreślone
sytuacje.Wtakichchwilachstajemyprzedkoniecznościądokonywaniawyboru,
określaniasię.Czytegochcemy,czyteżnie-jesteśmyskazaninaproblematykę
moralną,takimwłaśniesytuacjomtowarzyszącą3.
Dlategoteatrniepowinien,wręczniemożeudzielaćżadnychodpowiedzi.
Jestraczejprocesem,drogą,tymukoniecznymżeglowaniem”kuodnalezieniu
własnegosposobumyślenia.Gdybyteatrkiedykolwiekmiałrozwiaćwątpliwo-
ściigdybykiedykolwiekudałosięznaleźćodpowiedzinanurtująceludzkośćpy-
tania,nastąpiłbykresteatru.TanieodłącznamyślzmuszałaHussakowskiegodo
ciągłegoposzukiwania,odkrywanianieznanychteatralnychlądów,nieustannego
weryfikowaniazdobytejwiedzy,wyjawianiakolejnychtajemnicsztukiteatru.
2WypowiedźprzytoczonaprzezPlutarchawŻywotachrównoległych,przeł.K.Ko-
rus,WydawnictwoPrószyńskiiS-ka,Warszawa2005,s.50.
3J.M.Fiedosiejew,BogdanHussakowski:teatrpomagamyśleć,uExpressIlustrowa-
ny”1981,nr221,s.6.
