Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
sięjaknajbliżejźródełwody,ajednocześniepołożonychwgłębipól.
Wwiększościtakichwsi-szczególnietychpołożonychwjarach-
brakowałoprzestrzeninazabudowania,adostępdoparcelbył
utrudniony.WCzerniatyniewpowieciehorodeńskimdziałkitwo-
rzyłypasyorozmaitejdługości-częścioworównoległe,aczęściowo
rozbiegającesięwróżnychkierunkach.WKorszowie(pow.Koło-
myja),zuwaginasporąliczbęźródełwody,domymogłyznajdować
siędalejodsiebie.Układgruntówpozostawałjednaktaksamoza-
wikłany.MiejscowościoukładziepodobnymdoKorszowatotak
zwanewsiewielodrożneluźne,charakterystycznedlaokolicKa-
mionkiStrumiłowejiosadpodkarpackich.DlaKarpattypowebyły
osiedlasamotnicze.Podobnytyposadnictwareprezentowałynowe
kolonie,powstałewlatach20.poparcelacjifolwarkówlubscaleniu
gruntów.Naterenachbezleśnychwyspowopojawiałysięulicówki
orazwidlice-wsieodwóchrównoległychdrogach,połączonych
przecznicami.Wdużejczęściwojewództwalwowskiego(między
MościskamiaLwowem,BełzemiLubaczowemorazwokolicach
Sambora)wsiemiałykształtłańcuchówek-długichosadostosun-
kowoluźnejzabudowie.
Typosadyijejpołożenieuznawanozaistotneczynnikikształ-
tującesytuacjęspołecznąposzczególnychmiejscowości.Przedwo-
jennibadaczepodkreślalinawet,żeoddalenieodośrodkówmiej-
skichskutkowałooporemwobecdziałańadministracyjnych,
wynikającymzniechęciibrakuzaufaniadowładzy17.WiktorBro-
nikowskisugerował,żewieśzwartaprzestrzennietworzyłajedność,
opartąnanieznoszącejsprzeciwuopiniispołecznej.Takawspólnota
wzetknięciuzobcymimiałaniechętniereagowaćnawszelkiepróby
zewnętrznejingerencji18.Trudnodociec,ilewtychstwierdzeniach
byłoprawdy,aileprzesady,iczyrzeczywiściewprocesiewprowa-
dzaniareformnapotykanowtakichwsiachnaszczególneprze-
szkody.Wokresiemiędzywojniawwynikuparcelacjiziemipo-
wstałynowekolonieiniewielkieosady19.Częśćwsizmieniłaswój
kształtpokomasacjigruntów,rozbijającejściśnięteosiedlanaod-
osobnioneprzysiółki.Nasytuacjęspołeczno-kulturowąwspólnot
17Zob.B.Zaborskiop.cit.;W
.Bronikowski,op.cit.,s.111-112.
1⁸W
19Ibidem,s.115.
.Bronikowski,op.cit.,s.65.
33
