Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
zWrocławia
19
,GeorgThebesiuszLegnicy
20
czyJohannesFrobenzNa-
mysłowa
21.
Jednymzefektówlokacjimiastabyłoutworzeniewpóźniejszymcza-
sieosobnegookręgusądowegowedługwzorówzachodnich(Weichbild),
wktórym—niezależnieodcharakterusąduorazosóbsądzących—po-
sługiwanosięprawemspisanym,adziałalnośćsąduwymagałaobecności
prawników,notariuszyipracownikówkancelarii
22
.Rzeczjasna,wniemal
każdymmieścieprzebywalipotrafiącyczytaćipisaćduchowni.Wydajesię
jednak,żeodpoczątkupowstawaniamiastnaprawieniemieckimistniał
problemkształceniaizatrudnianiaosóbwyświęconychwsłużbiemiej-
skiej.Jakieśanimozjedotyczącekształceniapojawiłysięjużw1263roku
wPoznaniu,gdziekapitułasprzeciwiłasięistnieniuszkołyprzykościele
miejskim,domagającsię,byuczniowiezmiastaorazosiedliprzedmiej-
skichuczęszczalidoszkołykatedralnej
23.
Niewiadomo,nailepowszechnymzwyczajembyłoszukaniekan-
dydatównapisarzypozaśrodowiskiemosóbwyświęconych
24
.Takie
19Autor
XV
-wiecznejkronikiWrocławia:P.Eschenloer:GeschichtederStadtBreslau.
Hrsg.G.Roth.Bd.1—2.Münster—NewYork—München—Berlin2003.
20
C.Grünhagen:Thebesius,Georg.In:AllgemeineDeutscheBiographie.Bd.37.
Leipzig1894,s.665.
21R.Czarnecki:KronikaNamysłowaautorstwaJohannesaFrobenajakoutwórdzie-
jopisarstwamiejskiego.Warszawa2015.
22
K.Tymieniecki:Powstaniemiastamazowieckiegopodkoniecwiekówśrednich.
Przyczynekdodziejówgenezymiastpolskich.W:Idem:Kształtowaniesięspołeczeństwa
średniowiecznego.Poznań1996,T.1,s.89inn.Opowstawaniuweichbildówzob.:D.No-
wakowski:Odkasztelaniidoweichbildu.Podziaływewnętrzneziemigłogowskiejwśred-
niowieczu.W:Stareinowewśredniowieczu—pomiędzyinnowacjąatradycją.Spotkania
BytomskieVI.Red.S.Moździoch.Wrocław2009,s.263—278.
23
ChronicaPoloniaemaioris.Ed.B.Kürbis.Warszawa1970,MonumentaPoloniae
Historica,seriesnova,Vol.8,rodz.141,s.117:n1263fundataestecclesiaparochianisin
civitatePoznaniesinominecapituliPoznaniensi,sicquoddominicisdiebusnecproces-
sionemnequescolascircaipsamhaberedebeant.Sedomnesviriecclesiasticitamcivitatis
quamsuburbaniadmaiorisecclesieprocessionemetpueriscolascircaeandemconstitutas
frequentaredeberent”.
24
Zatrudnianieduchownychjakopisarzymiejskichzależałozapewneodpolity-
kiwładzkonkretnegomiasta.Dośćogólnikowestwierdzenia,żepisarzyduchownych
wXIVwiekuzastąpionopisarzamiświeckimi(V.Vojtišek:Zprávnichdějinčeskosloven-
skýchměst.In:VýborrozpravastudiiVáclavaVojtiška.Praha1953,s.16)lubżeodpoczątku
zatrudnianolaików(F.Tadra:Kancelá?apisa?ivzemichčeskýchzakrálůLucemburského
Jana,KarlaIV.aVáclavaIV.Praha1892,RozpravyČeskéakademie,třidaI,roč.I,1891/1892,
č.2,s.154),niesąprawdziwe.WedługV
.Honemann(DieStadtschreiberunddiedeutsche
LiteraturimSpätmitelalterundderfrühenNeuzeit.In:ZurdeutschenLiteraturund
Sprachedes14.Jahrhunderts.DublinerColloquium1981.Heidelberg1983,s.320—353)
Wsęp
11
