Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
zalecenieprzedstawiłżyjącywdrugiejpołowieXIVwiekuprawnikzLeg-
nicy,NikolausWurm.Wzredagowanejprzezniegoksiędzeprawamiej-
skiegowprowadzonotylkojednoograniczeniewdostępiedourzędu
miejskiegonotariusza:zuwaginapotrzebępełnegozaufaniaipoten-
cjalnykonfliktlojalnościniewolnonańbyłopowoływaćduchownych,
niezależnieodrodzajuposiadanychprzeznichświęceń
25.
Nieustalono,kiedyporazpierwszypowołanopisarzamiejskiego
wGliwicach.Wnajstarszymznanymdokumenciemiejskim,jakimjest
aktsprzedażyjatkimasarskiejz1317rokuprzezJanadziedzicznegowójta
WigandowiHepnerowi,użytoformułydatumpermanus—wymieniono
wniejJanazCieszyna,nibidemprocuratoris”
26.Dwuznacznośćsformu-
łowanianiepozwalaokreślić,gdzienprokuratorem”byłJanzCieszyna:
wCieszynieczyteżwGliwicach.Terminprocuratorrównieżjestwie-
loznaczny.WAugsburgutymmianemokreślanopowoływanegoprzez
władcęgłównegourzędnikamiejskiego
27
.NaŚląskuiwPolsceprocurator
oznaczałzarządcęmajątkuczywielkorządcę
28.Brakzatempodstaw,aby
owegoJanazCieszynauznaćzanajstarszegopisarzagliwickiego.Mógłbyć
tylkoprzygodnąosobą,akuratprzebywającąwmieście.Niezachowały
siężadnedokumentymiejskieażdoroku1483.Dopieroztegorokupo-
chodządokumentywydaneprzezradęmiastaGliwice.Topoświadczenia
posiadaniaprzezBeatęPodgolową,żonęStanisławaRudzkiego,prawdo
wójtostwaimłynawBytomiu
29.Niestety,znamyjetylkozodpisuwksię-
pisarzamiwrocławskimibyłyzawszeosobyświeckie.Przeciwnezdanienatentematma
E.Wółkiewicz(Viridoctietsecretorumconscii.PersonelkancelaryjnyWrocławiawpóźnym
średniowieczu.nŚląskiKwartalnikHistorycznySobótka”,T.61,2006,s.35—37).Natomiast
wLubecedopoczątkówXVwiekupisarzamibyłyosobywyświęcone(por.F.Bruns:Die
LübeckerStadtschreibervon1300—1500.nHansischeGeschichtsbläter“,Bd.31,1904,s.46).
25
H.-J.Leuchte:DasLiegnitzerStadtrechtsbuchdesNikolausWurm.Hintergrund,
ÜberlieferungundEditioneinesschlesischenRechtsdenkmals.QuellenundDarstellungen
zurschlesischenGeschichte.Vol.25.Sigmaringen1990,s.47.
26P.Boroń:Regestyśredniowiecznychiwczesnonowożytnychdokumentówzezbioru
fotokopiiOddziałuwGliwicachArchiwumPaństwowegowKatowicach.nSzkiceArchiwal-
no-Historyczne”,T.16,2019,nr1,s.17.
27
P.Gefcken:Stadtpfeger(Procuratorcivitatis).In:StadtlexikonAugsburg.
Hrsg.G.Grünsteudel,G.Hägele,R.Frankenberger.htps://www.wissner.com/stadt
lexikon-augsburg[dostęp:23.08.2019].OdwołaniedosytuacjiwSzwabiimożewydawać
sięodległeodrzeczywistościGórnegoŚląska.Jednakjedynainformacjaopochodzeniu
osadnikówniemieckichwrejonieGliwic(Bojków)wskazujenaFrankonię.
28ElektronicznySłownikŁacinyŚredniowiecznejwPolsce.htps://elexicon.scriptores.
pl/pl/lemma/PROCURATOR[dostęp:8.05.2020].
29NárodniknihovnaČeskérepubliky,RegistrumS.Venceslai,k.559v.
12
Wsęp
