Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.Osobyfizyczneiprawne
nychporządkuprawnego(należącychwzasadniczejmierze
dopewnegokulturowegotłasystemuprawnego)ściślewią-
żesięznormatywnymkształtempodmiotowościjakoinsty-
tucjiprawapozytywnegowyrażanejwprzepisachkonstytu-
cjiorazposzczególnychdziedzinregulacjiprawnej.Interesuje
mniewięccooczywistezracjiprzedewszystkimfilozo-
ficzno-,aniedogmatycznoprawnegocharakteruzawartych
turozważańwłaśnieówwspólnyzrąbpojmowaniapod-
miotowościnagrunciedanegoporządkuprawnegołączący
zjednejstronyleżąceujegopodstawmetaprawnezałożenia
danegoporządkuprawnego,azdrugiejkonkretneemanacje
prawnegopojmowaniapodmiotowościprzybierającekształt
szczegółowychinstytucjonalnychrólkreowanychprzezpo-
stanowieniaposzczególnychaktówikodyfikacjiprawnych.
21
1.2.Osobyfizyczneiprawne
Weuropejskiejtradycjiprawnejbardzogłębokozakorze-
nionejestutożsamieniepodmiotowościzpojęciemosoby0Ten
sposóbmyśleniawywodzisięconajmniejzczasówrzym-
skich,wszczególnościzesłynnejkategoryzacjiprzepro-
wadzonejprzezGaiusa,którywskazywał,żekażdeprawo
dotyczyćmożealboosób,alborzeczy,alboczynów(Omne
autemius,quoutimur,veladpersonaspertinetveladresvelad
actiones3).Cointeresujące,pojęcieosoby(persona)utożsamia-
nowówczasprzedewszystkimzokreślonąroląspołecznąna
wzórroliodgrywanejprzezaktorawspektakluteatralnym
(samterminpersonawywodziłsięzgreckiegoterminupro-
spon,tojestmaskizakładanejprzezaktorawteatrze,„czynią-
cej”gotym,kogowdanejsztuceodgrywał)40
3GAiuS:Institutiones,1.II.8.
4Zob.np.B.Brożek:TheTroublesomePerson.In:LegalPersonhood.
Animals,ArtifcialIntelligenceandtheUnborn.Eds0V0Kurki,T.PietrZy-
kowSki(wdruku).