Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
iband-wagoningu,zajmującentralnemiejsca.Ichociażdebata
natentemattoczysięjużprawieodstulat,niemapowodusądzić,
żezbliżasięjużonadokońca[15].
Trwaonanadaltakżedlatego,żejejprzedmiotjestciągleświeży,
awrzeczywistościnawetświeższyiaktualniejszydzisiaj,niż
tobyłodwadzieściaczytrzydzieścilattemu.Zmianyzachodzące
wnaszymwłasnymświeciezmodyfikowałynaszpunktwidzenia
nakryzyslipcowyitowarzyszącemuokoliczności.Wlatach
sześćdziesiątych,siedemdziesiątychiosiemdziesiątychXXwieku
wświadomościpublicznejwydarzeniaroku1914nabrały
zperspektywyczasuswoistegouroku.Łatwobyłosobiewtedy
wyobrażaćkatastrofę„ostatniegolata”Europypodpostacią
edwardiańskiegodramatukostiumowego.Zużyterytuałyikrzykliwe
mundury,ta„ozdobność”świata,którydalejbyłzorganizowany
główniewokółmonarchiidziedzicznej,stwarzałypoczuciedystansu
wobecteraźniejszości.Zdawałysięsygnalizować,żeuczestnicy
tamtychwydarzeńbyliludźmizinnegoświata,któryjużzniknął.
Niepostrzeżenierozszerzałosięprzekonanie,żeskoroaktorzy
tamtychwydarzeńnosilinaswychkapeluszachtakkrzykliwe
zielonestrusiepióra,toichmyśliorazmotywydziałaniabyćmoże
byłyrównieekstrawaganckie[16].
DlakażdegoczytelnikazpoczątkuXXIwieku,któryprzygląda
sięprzebiegowikryzysulipcowego1914roku,uderzającemusibyć
jednakto,jakbardzoprzypominaonbieżąceproblemy.
Zainicjowałagogrupazamachowców-samobójców,którzy
zaatakowalikolumnęsamochodów.ZazamachemwSarajewiestała
otwarcieterrorystycznaorganizacja,którejczłonkowiewyznawali
kultofiary,śmierciizemsty;organizacjatamiałacharakter
eksterytorialny,bezjakiegośwyraźnegoumiejscowienia
geograficznegolubpolitycznego;jejkomórkibyłyporozrzucane
poróżnychkrajach,jejczłonkówniemożnabyłowżadensposób
policzyć,ajejpowiązaniazjakimkolwieksuwerennymrządembyły
zawoalowane,ukryteizpewnościąbardzotrudnedozauważenia,
jeślinienależałosiędosamejorganizacji.Faktyczniemożna
bynawetpowiedzieć,żelipiec1914rokujestdlanasmniejodległy
