Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
kwestiawładzy,aletakżeprowadzonejpolityki,gdyżtwardogłowi
uważali,żewyłącznietwardainieliberalnaadministracjabędzie
wstanieumocnićserbskąkontrolęnadobszaramizamieszkiwanymi
przezludnośćmieszanąetnicznie.KiedynależącydoPartii
RadykalnejministersprawwewnętrznychStojanProtićwydał
wkwietniu1914rokudekretnadającynaprzyłączonychziemiach
priorytetwładzomcywilnymiformalniepodporządkowujący
imarmię,wybuchłpotężnykryzys.Oficerowiepełniącysłużbę
nanowychterenachodmówilipodporządkowaniasiętemu
dekretowi,apartiawojskowapołączyłasiłyzopozycyjnymi
niezależnymiradykałami,podobniejaktouczynilipo1903roku
królobójcy.Mówiłosięnawetogroźbiezamachustanu,naczele
któregomiałstanąć„Apis”,prowadzącoddziałygarnizonu
belgradzkiegonaPałacKrólewski,żebyzmusićwtensposóbkróla
PiotradoabdykacjinarzeczjegosynaksięciaAleksandra,
anastępniewymordowaćczłonkówrządunależącychdoPartii
Radykalnej[126].
Podkoniecmaja1914rokusytuacjawBelgradziestałsięjuż
natylekrytyczna,żepotrzebnabyłainterwencjaobcychmocarstw,
żebyzapobiecupadkowirząduPašicia.PosełrosyjskiwBelgradzie
zdecydowałsięnawielcenietypowykrok,oświadczającpublicznie,
żerosyjskapolitykanaBałkanachwymaga,abyPašićzachował
swójurząd.PoparciaudzielilimutakżeFrancuzi,dając
dozrozumienia,żeewentualnynowyrządzdominowanyprzez
niezależnychradykałówiczłonkówpartiiwojskowejmógłbyjużnie
otrzymaćzestronyParyżaogromnegowsparciafinansowego,
naktórymod1905rokuopierałysięinwestycjepaństwowe
wSerbii.Byłatodopewnegostopniapowtórkazroku1899,kiedy
toprzebiegłyprzywódcaradykałówzostałocalonyodegzekucji
dziękiinterwencjiposłaaustriackiego.Wymanewrowany„Apis”
ustąpił[127].Oddaliwszytymczasowogroźbęprzewrotu,Pašićczekał
nawyborymającesięodbyćwczerwcu1914roku,abyumocnić
swąpozycję.
Tezakulisowepolitycznewalkiniemogływżadensposób
poprawićsamopoczuciawiedeńskichobserwatorówserbskiejsceny