Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
sięwyłączniewspółpracą.Możnabowiemspokojniezałożyć,
żeniewieluprzedstawicielitejgrupyczynniepracowałowsłuż-
bachspecjalnych.Chodziwięcowspółpracęzesłużbąbez-
pieczeństwa,krótkomówiącotych,którzysąpotocznieokre-
ślanijakodonosicielelubkonfidenci,afachowojakotajni
informatorzy,kontaktyoperacyjne,osoboweźródłainforma-
cjiitajniwspółpracownicy.Wzasadziepomijaminneformy
współpracy,np.ekspertyzywsprawachniezwiązanychzak-
cjamiocharakterzepolitycznym(niżejjeszczewrócędotej
sprawy);dalej,zewzględówstylistycznych,będęzamiennie
używałterminówDwspółpraca”iDdonosicielstwo”,chyba,że
zostaniewyraźniezaznaczone,iżmamnamyślitakżeinne
formydziałalnościnarzeczsłużbspecjalnych.
Donosicielstwomazdecydowanienegatywnekonotacje.
Repulsjawobecdonosicielikształtujesiębardzowcześnie
iobejmujerelacjekoleżeńskie,szkolne,pracownicze,rodzin-
neitd.Niewypadadonosićnauczycielomwszkole,kolegom
napodwórku,przełożonymwpracyczymężowinażonę
(iodwrotnie).Tosąprzykłady,bytakrzec,donosicielstwamięk-
kiego.Jestjednakitwarde,prowadzącedonastępstwpoważ-
nych,polegającenp.nawydawaniutowarzyszywalki.Sank-
cjesąbardzozróżnicowane,odkpinwbłahychprzypadkach
dokaraniaśmierciązazłamanienakazumilczenia(omerta)
wmafiisycylijskiej,aletakżewwypadkukonspiracjiwojen-
nejczypolitycznej,alboteższczególnegozagrożenia(np.wy-
rokinakonfidentówwgettachwczasiewojnylubszmalcow-
ników).Ostracyzmspołecznyjestbodajnajbardziejpowszech-
nąsankcjązadonosicielstwo.Bywaczęstobardzodotkliwy,
np.CamusdojmującoopisujewCzłowiekuzbuntowanym
samotnośćjednegozeskazanychzamachowcównaAleksan-
draIIw1881r.:D[...]Żelabowumarłzuśmiechem,gdyRy-
sakowa,któryuległwśledztwie,wleczononaszafotnawpół
obłąkanegozestrachu.”Potępieniedonosicielstwajestnatyle
surowe,żenaogółniestanowiusprawiedliwienia,gdydonos
–19–
