Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ZtychsamychpowodówumieściłemtopismoLutranapoczątkumojejpracy.
Niemainnego,którebylepiejwypełniłocelwprowadzeniaczytelnikadocharakteru
Lutra,jegotaktykiimetodwobecKościoła,szczególniegdyzwiązaneztymsprawysą
omawianejednocześnie.Abyskuteczniezbadaćkontrastmiędzypóźniejszymi
wcześniejszymnauczaniem,przygotowałemwpięciurozdziałachwypowiedziLutrana
tematstanuzakonnegoprzedapostazjąiprzednapisaniemOpiniioślubachzakonnych.
1.KrótkiprzeglądwypowiedziLutraodnośniedostanu
zakonnegopodczasjegożyciazakonnego
RelacjezwcześniejszegożyciareligijnegoLutrasąbardzoskromne.Jeżeli
chciałbymcałkowiciebezkrytyczniepolegaćnatychźródłach,któredotejpory
proponująbiografowieLutra,napowiedzeniachiwypowiedziachLutrapo1530r.,a
takżejegopóźniejszychrozmowachprzystole,mógłbymoczywiścieprzytoczyćwiele
krótkichhistoryjek.Powinniśmyotrzymaćobraznieszczęśliwegozakonnikaw
nokropnościachżyciamonastycznego”,którybyłtylkozdolny,dniamiinocami,do
wyciairozpaczy,którystałwstrachuprzedBogiemiChrystusem,anawetprzednimi
uciekał.Leczwpierwszymwydaniutegotomuwielokrotniejużwspominałem
3,że
Luterfantazjowałoswoimwcześniejszymżyciuzakonnym.Ubocznedyskusjewtym
tomiepowinnystanowićpodstawęlubpomost,dowódmojegozapewnienia,takżeby
właściwepotwierdzeniemogłonastąpićwkońcowejczęścipierwszegotomu.Wtym
rozdzialeopieramsięnaświadectwachwspółczesnychLutrowi,bezprzekraczania
granicrecenzji.
WjegoDictataopsalmachzlat1513-1515częstomówiłotwarcieozłych,
upartychzakonnikach,którzypostępująwbrewnprzepisom”(rozmowazTaulerem).
Potępiałwzajemnekłótnieozarządzeniaitp.,alenigdyniebyłprzeciwnyistociestanu
zakonnego.Wstosunkudomonastycyzmuzajmowałtosamostanowiskocodo
Kościoła.Lamentowałipotępiałzłeżycieprzełożonychkościelnych,hierarchii,ale
jednocześnietrudnoznaleźćkogośinnego,ktobyrówniemocnoopowiadałsięza
posłuszeństwemkościelnym.Wpodobnysposóbganiłzłychprzełożonychiim
podległychwklasztorach,aleabsolutnieupierałsię,żebypodleglicenili
posłuszeństwo,bezktóregoniemazbawienia,podporządkowywaliprywatnezajęcia
tympowszechnymimonastycznym,np.nakazanymprzezstatutylubprzez
posłuszeństwo.Dlaniegonajwyższąregułąjest:nniktniejestsprawiedliwyoprócz
posłusznego”
4.Stalegwałtowniewystępowałprzeciwuporowi.Natentematmożna
3P.258,373sqq.389,393,sqq.,410,n.1,414,n.2,671sq.,725,758,sq.,381iwstęp,XVI.
4Weim.IV,405:nJustitiaestsolumhumilisobedientia.Quareiudiciumadsuperiores,iustitia
adinferiorespertinet.Nullusenimestiustusnisiobediens.Sedsuperiornonteneturobedire,
ergoneciustusessequoadinferiorem.Inferiorautemteneturobedireetperconsequensiustus
erit.Tuergoiustitiamvisstatuereinsuperiorietiudiciumininferiori,scilicetuttibiobediant,
nontuillis.Igitursisuperioressuntiniusti,hocsuntsuosuperiori.Quidadte?Tusubestoet
sineteiniudicioregere.Nunquidquiailliiniustisuntetinobedientessuosuperiori,scilicet
Christo,ideoettuquoqueiniustesfiesnonobediendotuosuperiori?Igiturveradifferentia
34
