Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
EdwardNęckazauważa,że„(ł)przezokoło2500latdziejówpsychologiijakodzia-
łufilozofii,apotemprzezblisko100latjejsamodzielnegorozwoju(ł)nieuważano
zakonieczneczypotrzebneposługiwaniesięterminem,którybyoddawałtreśćtak
powszechniedziśużywanychpojęć:pamięcikrótkotrwałejlub-niecopóźniej-
roboczej”(Nęcka,2009,s.12).Ideapamięciroboczejniejestjednaktaknowa,jak
możnabyłobysądzić.Oograniczonympojemnościąpamięcibezpośredniej(limited-
-capacityimmediatememory)systemiepisałsamEbbinghaus(1885/1913),apojęcie
orazpodobnadodzisiejszejideapamięciroboczejprzewijałysięwliteraturzena
długoprzedsłynnąpracąBaddeleyaiHitcha(1974).Dziśuważasię,że„ideapamię-
ciroboczejijejograniczeństanowikluczowyelementkondycjiczłowieka”(Cowan,
2005a,s.2).
Definicjepamięciroboczej
Jeśliwnikliwieprzyjrzećsięróżnymrozumieniompojęciapamięciroboczej(wor-
kingmemory,WM),tomożnaodnieśćwrażenie,żejużnapoziomiedefinicyjnym
jesttokonstruktzłożony,żebyniepowiedziećniespójny.Zjednejstronywramach
jednegopojęciałączysiębowiemdwie-ściślepowiązane,alejednakodmienne-
hipotetycznefunkcje,tojestchwiloweprzechowywanieiprzetwarzaniebieżących
informacji.Zdrugiejstronywwieluujęciachteoretycznychgłównynaciskkładzie
sięnauwagowąfunkcjękontrolną,jakąwzględemprocesuprzetwarzaniainforma-
cjipełnipamięćrobocza,awłaściwiejejwyspecjalizowanykomponent.Baddeley,
któryjestuważanyzatwórcętegopojęciawujęciuwspółczesnym(tonieonjednak
odkryłwłaściwościprzetwarzaniainformacjiprzypisywaneobecniepamięcirobo-
czej),definiujepamięćrobocząjakokontrolowanyuwagowosystemtymczasowe-
goprzechowywaniainformacji,którywspomagazdolnośćczłowiekadorealizacji
złożonychzadańpoznawczych(Baddeley,2007).Conwayzkoleiujmujekonstrukt
pamięciroboczejjakozdolnośćdoumysłowegoutrzymywaniainformacjiwstanie
aktywnościigotowościdoużycia,przyjednoczesnymiselektywnymprzetwarza-
niunowychinformacji;albojakozdolnośćdojednoczesnegoutrzymywaniaiprze-
twarzaniainformacjiistotnychzpunktuwidzeniarealizowanychcelów(Conway,
Jarrold,Kane,Miyake,Towse,2007).Jeszczeinaczejrozumieidefiniujepamięćro-
bocząCowan,dlaktóregojestonajednorodnymmechanizmemocharakterzezaso-
bowym,zdolnymdoelastycznejrealizacjioperacjiprzechowywaniaiprzetwarzania
informacji(Cowan,1993),ajegogłównąfunkcjąjestzapewnieniedostępnościre-