Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
13
terazprzedewszystkimopiekowaćsięadeptem,dbaćozapew-
nieniemuwarunkówdożyciaipodążaniaduchowąścieżką,ba-
czyćzwłaszczanato,bykarmiczneskutkiwcześniejszychczynów
adeptanieprzytłoczyłygoorazbymiałmożliwośćoczyszczenia
swegokarmana.Celomtymsłużytzw.aktywnośćgwałtowna,
rozumianawbuddyzmietybetańskimjakousuwanieprzeszkód,
częstospektakularne,awwypadkusześciorękiegoMahakalido-
datkowoaktywności:uspokajania,polegającegonaoczyszczaniu
karmicznegozłożaadepta,orazpomnażaniaiprzyciągania,zwią-
zanych-mówiącogólnie-zzapewnianiemmupomyślności.
Zarównofunkcja,jakisymbolikabóstwpanteonubuddy-
zmutybetańskiegosąwPolsceniezbytdobrzeznane.Złożona
iwielorakatradycjatantryczna,zawierającawieleDbarokowych”
bóstw,symboliipraktyk,wciążbywanietrafnieinterpretowa-
na1.Takżewliteraturzeświatowejproblemstrażnikówniezostał
dostatecznieopracowany.Podstawowymdziełemnaukowym
poświęconymtybetańskimstrażnikomjestfundamentalnapra-
caRenédeNebesky’ego-Wojkowitza2,którabazujenabardzo
dokładnymmaterialeetnograficznymiopisujesetkibóstwwraz
zichkultem.Wyjąwszytoznakomitedzieło,tematniebyłdotąd
podejmowanywsposóbsystematyczny-powstałyjedyniearty-
kułyireferatypoświęconeposzczególnymbóstwom3.Ponadto
istniejeteżkilkapractypowoikonograficznychLokeshaChan-
dryorazBlancheChristineOlschak,obejmującychswymzakre-
semnietylkostrażników,lecztakżeinnebóstwatybetańskiego
panteonu.Tematstrażnikapodejmujerównieżrozprawafilolo-
1
Przykłademmożebyćtutajtraktowaniekultustrażnikówjakokultu
demonów.
2
RenédeNebesky-Wojkowitz,OraclesandDemonsofTibet.TheCultand
IconographyoftheTibetanProtectiveDeities,Mouton&Co.,1956.
3
Np.pracetybetologówzwiązanychzInstitutNationaldesLangueset
CivilisationsOrientaleswParyżu;orazmateriałyzseminariówIATS:
ReflectionsoftheMountain.EssaysontheHistoryandSocialMeaningof
theMountainCultinTibetandtheHimalaya,red.A.-M.Blondeau,
E.Steinkellner,ÖstricheAkademiederWissenschaften,Wien1996;
TibetanMountainDeities.TheirCultsandRepresentations,red.A.-M.
Blondeau,ÖstricheAkademiederWissenschaften,Wien1998.
