Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
Małarzekawdużymmieście...
rzadkotylkobywapoprzedzonarzetelnąanaliząskutkówoddziaływanianaist-
niejącystanzlewni,niewspominającjużoaspektachhistorycznychipierwotnym
obieguwody.Dlategowpływróżnokierunkowychdziałańwjednejczęścimiasta
częstookazujesiędawaćzupełnienieoczekiwanyefektwinnejjegoczęści.Do-
brymprzykłademmogąbyćtuskutki,jakiepociągnęłazasobąbudowawŁodzi
nowego(tzw.multimodalnego)dworcakolejowego.Wzwiązkuzkoniecznością
wykonaniagłębokiegowykopunależałoobniżyćzwierciadłowodywjegorejo-
nie.Planiściidecydencitakbardzopochłonięcibyliproblememominięcianso-
czewkiwódpodziemnych”
,żezapomnieliokonsekwencjach,jakieniesiezasobą
głębokieodwodnienieitakjużdeficytowegowwodypodziemneobszarucen-
trummiasta.Popewnymczasieokazałosię,żezaczęłyusychaćdrzewawzabyt-
kowymParkuŹródliska(wodległościokoło1,5kmwliniiprostejodterenuin-
westycji).Zpozorutedwafaktyniepowinnymiećzesobąnicwspólnego.
Niektórzyprzyczynusychaniadrzewostanudopatrywalinawetwopróżnieniudo
czyszczeniapobliskiegostawu,położonegoponiżejparku-dlategowrzeczywi-
stościniemógłstanowićonproblemu.
Wszystkonabierasensu,gdysięgniemypozapisyarchiwalnesprzedokresubu-
dowykoleiFabryczno-Łódzkiej.Okazujesiębowiem,żedoParkuŹródliskado-
pływałpierwotniestrumieńprzecinającyliniękolejową,awypływającywrejonie
innegołódzkiegoparku-im.Sienkiewicza.Natymciekuznajdowałosiędawniej
kilkastawów,awśredniowieczufunkcjonowałnawetmłynwodny,nazywanyLa-
mus(Bartnik,Bartnik2017).Jakwiększośćciekównizinnych,Lamus(botakteż
nazywanostrumień)płynąłponaniesionychprzezsiebieosadachwypełniających
nieckędolinną.Poszybkiejrozbudowiemiasta,mimoprzesłonięcianiemalcałej
powierzchnijegozlewni,zasypaniustawówiusunięciukoryta,niewielkailość
wodywykorzystywałateosady.Przezlatazasilałyone(początkowojeszczeliczne)
źródławrejonieWodnegoRynkuiParkuŹródliska(stądjegonazwa).Naskutek
odwodnieniaterenu,przeznaczonegopodbudowędworca,tendopływustał.Po-
nieważgeologicznastruktura,jakątworzyładolinaLamusa,zostałaprzeciętatu-
nelemkolejowym,stantenbędzieprawdopodobnietrwałyi,abyutrzymaćdrze-
wostanparku,koniecznabędzieinstalacjasystemunawodnieniowego.
Powyższyprzykładmanaceluzilustrowaniezłożonychpowiązańpomiędzy
elementamiśrodowiskanaturalnegoadziałalnościączłowieka.Tylkownikliwe
rozpoznaniewszystkichjegocechumożliwiaokreśleniezależnościmiędzynimi
iwnioskowanieoskutkachingerencjiczłowiekawichfunkcjonowanie.Dlatego
niniejszyikolejnyrozdziałtraktująoróżnychelementachśrodowiskaprzyrodni-
czegoijegohistorycznychprzekształceniachnaskutekingerencjiczłowieka.
Zkoniecznościcharakterystykataniebędziebardzoszczegółowa.Zrezygnowano
bowiemzdrobiazgowychzestawieńliczbowych(pozakilkomaniezbędnymi,
ocharakterzeogólnym),jakiemożnaspotkaćwopracowaniachtechnicznych,
większąuwagępoświęcającmapomtematycznym,pozwalającymwsposóbsyn-
tetycznyprzedstawićzróżnicowaniecechśrodowiskageograficznegowprze-
strzeniorazułatwiającymanalizypowiązańpomiędzyróżnymijegoaspektami.
