Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
Myśląconarodzinachirozwojukina,bierzemy
bokkrytycyzmibezwyrzutówsumieniaśmiejemysię
poduwagętylkojednąstronęmedalu.Itakteżsą
zburleskowychpojedynkównatortylubpróbujemy
pisanewszystkiehistoriesiódmejsztuki.Wpierw
zrozumiećrozterkizapomnianegoamantaekranu.
poznajemyinstrumentbadawczy,potemjarmarczne
Stosowaniesurowychkryteriówocenyprzypomina
budyieleganckiekinoteatry,następnieczytamyona-
wtakimwypadkukrytykędziecięcychrysunków.Każ-
rodzinachflmujakosztuki,okrystalizacjigatunków,
dyrodzic,taksamojakkażdymiłośnikXmuzy,wie,że
gwiazdachekranu,fabrycesnów,buncieawangardyŻ
pierwszepróbyartystycznewymagająbezgraniczne-
Istniejejednakdrugastronamedalu,lubteżciemna
gozachwytulubconajmniejwyrozumiałości.
stronaKsiężyca,októrejnaogółsięzapomina-flm
Dlategoteżprojekcjomprzedwojennejlubtuż-
animowany.
powojennejanimacjizwykletowarzyszyzaskoczenie.
Oglądanieflmówzrealizowanychpółwiekutemu
Większośćspodziewasięalboprymitywnychwpra-
wymaganierazcierpliwości,anawetpoświęcenia.Na-
wek,albolaboratoriumciekawychpomysłów,choć
uczyliśmysięrozumiećwspółczesnekinoipodchodzić
wrzeczywistościpierwszapołowaXXstuleciato
znieufnościądowszystkiego,coodbiegaodwzorca
nzłotywiek”animacji,nieskażonejestetykątelewizyj-
najnowszychhollywoodzkichprzebojów.Woczach
nychseriali,prowadzącejdialogzżyworeagującą
zwykłegowidzastare(lubpoprostustarsze)kinowy-
publicznością,aniegarstkąkoneserów.Stosowanie
dajesięszkołąpodstawowądojrzałejsztuki.Roze-
taryfyulgowejokazujesięwięcniepotrzebne.Dawni
drganyczarno-białyobraz,rysynaceluloidowejtaśmie,
mistrzowieanimacji,tacyjakWładysławStarewicz,
staromodneefektyspecjalne,nienaturalneaktorstwo,
WaltDisney,GeorgePal,braciaFleischerowie,Tex
zapomnianekonwencje-wszystkotokłócisięzprzy-
AveryczyOskarFischinger,dalejbudząuznanie,ponie-
zwyczajeniamiukształtowanymiwkinopleksach.To
ważichosiągnięciawynikająztalentuikreatywności,
samomożnapowiedziećofabułach.Czykomikocyr-
aniewsparciaprodukcyjnejmachinyikosztownego
kowychzdolnościachśmieszytaksamojakonegdaj?
marketingu.Podejrzewamnawet,żewiększośćwspół-
Czyzapomnianeproblemyspołecznelubpolityczne
czesnychanimatorów,dysponującnajnowocześniej-
mogądziśkogokolwiekzainteresować?Aromantyczny
szymsprzętem,niemogłabyiśćwszrankizwieloma
kochanekumierającydlaswojejkochanki-wzrusza
pionieramiflmuanimowanego,którzyrealizowali
czywywołujemimowolnyuśmiech?
swojedzieławtradycyjnysposób-klatkapoklatce.
Gdypatrzymynastaremalarstwolubczytamy
Wystarczywziąćudziałwkilkuretrospektywnychprze-
stareksiążki,niedoznajemytegosamegouczucia,co
glądachtwórczościmistrzówanimacjiokresukla-
zasiadającwstarymkinie;wprostprzeciwnie-zadzi-
sycznego,bydojśćdowniosku,żetegorodzajukino
wianaswarsztatdawnychmistrzówpędzla,perfek-
stanowiwzasadzieideałsztuki,będącejpołączeniem
cyjneopanowaniesłowaprzezpoetówsprzedwielu
wysokichwartościartystycznychzdobrąrozrywką
stuleci.BezkłopotówrozumiemySzekspiraiVermee-
iprofesjonalnąformą.
ra,lecznienadążamyzatendencjamiwewspółczes-
Taksamozresztąmyśleliwidzowiekilkadziesiąt
nejsztuce.Jaksięokazuje,metrykaniemusidziałać
lattemu,dlategoniewyobrażalisobieseansuflmo-
naniekorzyśćanibyćczymśwstydliwym.Zjawiska
wegobezkrótkiegododatku.Zaradniprzemysłowcy
artystyczne,któreodznaczająsięuniwersalnym
zarabialiwięcnakreskówkachdużepieniądze.Artyś-
przesłaniemoraztechnicznąmaestrią,budzątaki
ciawangardowi,niemyślącozysku,szukalinowych
sampodziwzarównodziś,jakprzedlaty.
formwypowiedziimarzyliorewolucjiwmalarstwie.
Czasemjednakzdarzasięnamprzymknąćoko
Cenzorzyimoraliściniepokoilisięwpływemrysun-
naszlachetnąprostotęstaregokina.Odkładamyna
kowychnbłahostek”naobyczajekinomanów.Politycy
5
