Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
23
Twórczośćmistykówmożna[ł]uznaćzatwórczośćepifaniczną,ponieważ–takjak
wwypadkukażdegoinnegoartysty–ichaktkreacyjnytopowoływaniedoistnienia
rzeczywistościpozapojęciowej.Jednakmożnategodokonaćzjednymwyraźnymzastrze-
żeniem:wichtwórczościdochodzidowywoływaniaodbicia,anieprzeżywaniasamego
doświadczeniamistycznego[ł]jest[ono–przyp.M.B.]pierwotne,apotempunktem
wyjściadoichtwórczościniejestonosamo,leczpamięćonimijegointuicja
78.
ZatemnaukiKucharskiegomożnauznaćzaodbiciejegoosobistejdrogido
zjednoczeniazBogiem,asymboliczneobrazyimetaforyzaśladyjegoduchowych
doświadczeń.Zkoleiwyobraźnia,jakpiszeWalerich,napłaszczyźnietwórczości
ijejrecepcjitoprzyrodzonaanalogiamistycznegoprzeżycia:
JanodKrzyżanagrunciemistycznejpoetykikontynuujetradycjęobrazowegojęzyka
wizjiiobjawieńprorockich.Jednakjesttokontynuacjaszczególna.Wreszciebowiem
Bibliaprzestajebyćgłównymcelemteologicznejuwagiistanowimożliwypunktod-
niesienia,kontekstdlaindywidualnejkreatywności.Wyobraźnianatomiastniejestnega-
tywnymprzeciwieństwemmistycznegoprzeżycia,gdyżjakorezultatredundancjiducha
stajesięjegoprzyrodzonąanalogiązarównonapłaszczyźnietwórczości,jakijejrecepcji
79.
JaknatomiastpostrzegawyobraźnięKucharski?Wjakisposóbkreujeonsym-
boliczneobrazyrzeczywistościmetafizycznej?Cojestźródłemjegoinspiracji?
Próbaodpowiedzinatepytaniastanowiłapoczątekrozważańnatematwyobraźni
iobrazowaniawpismachKucharskiego.
Pierwszyrozdziałniniejszejrozprawytraktujeowyobraźniwkontekścieroz-
wojuduchowego.Kluczowajesttutajpolemika,którąKucharskiprowadzizeschola-
stycznymarystotelizmem.WedługzakonnikapoglądStagirytyjakobyistotaludz-
kaniemogłazrozumiećiwyobrazićsobieniczego,cowcześniejniebyłobydane
wzmysłowymdoświadczeniu,zamykadrogędoduchowegorozwojujużnasamym
początku,gdyżwięziczłowiekawzmysłowej,nbestialskiej”wyobraźni
80.Autor
odwołujesięzatemdoterezjańskiejkoncepcjimodlitwy-dialogu,wktórejczło-
wiekwyobrażasobieChrystusa,rozważascenyzEwangeliiirozwijawtensposób
takzwanąwyobraźnięnduchową”.WpismachKucharskiegorównieważnejest
pojęcieobrazu,jakiczynnośćwyobrażania,oczymjestmowawrozdzialedrugim.
78M.Krupa,dz.cyt.,s.29–30.
79A.Walerich,dz.cyt.,s.87.
80Wyobraźniazmysłowaoznaczatutajzatrzymywaniesięwyłącznienaempiryczniedoświad-
czalnychobrazach.Zob.M.Hanusiewicz,„Świadectwozmysłów”wpoezjireligijnejXVIIwieku,
w:Literaturapolskiegobarokuwkręguidei,red.A.Nowicka-Jeżowa,M.Hanusiewicz,A.Karpiński,
Lublin1995,s.335–357.
