Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Okulturowychikomunikacyjnychaspektachmarginaliówuwagkilka
Dodajmy,żewłaśniedotakpojmowanegotemporalnegocontinuumodnosi
sięszerzej,anieliteralnierozumianacyklicznaformułatytułowaużytarównież
wtymtomie.Nieuwzględniaonaścisłejklasyfikacjichronologicznej,którejwy-
razemjestnazwa„dawneedycje”(„staredruki”),ponieważtaostatniaodnosi
sięwyłączniedoksiążkinowożytnej,drukowanejodXVIdoXVIIIwieku,aza-
temnieuwzględniaaniinkunabułów(umowniełączonychzXVstuleciem),ani
przekazówrękopiśmiennych,aniteżinnychformutrwalaniawobrazieprze-
tworzonejnażywiołmowyludzkiejmyśli.Zkoleipowstałewedługanalogicz-
negokryteriumokreślenie„książkawspółczesna”łączonejestwprawdzieczę-
stozpublikacjami,któreukazałysiędrukiemodkojarzonegoznowoczesnością
wiekuXX,należyjednakpodkreślić,żenowoczesnedziejeksiążkirozpoczęły
się,począwszyodwydatnejzmianyjakościowej,jakawdziejachdrukunastą-
piłajużwXIXstuleciuwrazzwynalezieniemiupowszechnieniemstereotypii,
atakżezmianątechnologiiprodukcjiorazskładupapieru5.
Zaakcentujmyzatem,żeokreślenia„dawna”oraz„współczesna”dotyczące
książkiwcyklicznejformuletytułowejnieoznaczająpozostającychwrozłączno-
ściokresówjejrozwojuiwielorakichprzemian,dwóchodrębnych,zamkniętych
zbiorów,leczcezurępoczątkowąorazdocelowąnieprzerwanegoprzedziałutem-
poralnego–odepoknajdawniejszychażdoczasównajnowszych.Itylkooddo-
boruautorów,atakżezakresuźródłowegopracwposzczególnychtomachmo-
nograficznychzależałodotądibędziezależeć–jeślicyklicznaformułaznajdzie
kontynuacjęwnastępnychpublikacjachzbiorowychotematyceramowej–które
okresydziejówksiążkisąwnichreprezentowanewprzypadkukonkretnych
tematówliczniebądźwmałejreprezentacji,aprzyktórychwystępujewakat.
Wszerokorozumianą,cyklicznąformułępatronującąbadaniomskupio-
nymnacząstkachramowychdziełwpisujesiętakżetenmonograficznytom.
9
A.Sitkowa.Katowice2006;Wypowiedzizalecającewksiążcedawnejiwspółczesnej.Red.
M.JarczykowaiB.Mazurkowa,zudziałemM.Marcinkowskiej.Katowice2015.Nieba-
wemdrukiemukażesięjeszczejednapracazbiorowapoświęconaelementomramowym:
Komentarzeiprzypisywksiążcedawnejiwspółczesnej.Red.B.Mazurkowa.(Katowice2019).
5Zob.międzyinnymi:J.Dunin:Rozwójcechwydawniczychpolskiejksiążkiliterackiej
XIX-XXwieku.Łódź1982,s.43–46;M.Matwijów:Odtabliczkiglinianejdotabletu.W:En-
cyklopediaksiążki.T.1:Eseje.A-J.Red.A.Żbikowska-MigońiM.Skalska-Zlat.Wrocław
2017,s.46–47.Niebezracjizewzględunazachowująceaktualnośćpewnetendencje
izjawiskakulturoweorazideowe,atakżezuwaginaprzemianycywilizacyjne„próg
współczesności”TeresaKostkiewiczowaupatrujesporoprzedwiekiemXX:Oświecenie.
Prógnaszejwspółczesności.Warszawa1994.Natomiastotendencjiodwrotnej,toznaczy
włączaniuXIXstuleciadoepokdawnych,możeświadczyćmiędzyinnymizbiorowapu-
blikacja:EpistolografawdawnejRzeczypospolitej.T.5–6:StuleciaXVI-XIX.Red.P.Borek,
M.Olma.Kraków2015.
