Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Marks.Noweperspektywy
orazlinearnegobieguhistorii.Coskłanianasrównieżdoprze-
myśleniananowokategoriicyklu,wpojonejnamprzezwłoski
operaizm.Zwłaszczażeowakategoriadzisiajwydajesiębar-
dziejprzydatnadozanalizowaniaprocesówwytwarzaniapod-
miotowościaniżelidynamikikapitału.Zzebranychtutajteks-
tówwyłaniasięzatempytanieoto,czynależyocalićtwarde
jądrometodytendencyjnej,przyjednoczesnymradykalnym
przeformułowaniustosunkumiędzywyjątkiem,równoczesno-
ściąróżnychczasówiniejednorodnościąformoporu.Niechce-
mytutajprzyłączaćsiędochórureakcyjnychimoralizatorskich
krytykówrozwoju,trawionychtęsknotązawspólnotąpierwot-
ną,którymMarksnieszczędziłbezwzględnychsłównagany.
Chcemypodkreślićnatomiast,żeistniejepewienwektorcza-
sowy,przynależnysamemupojęciukapitału(gdziehistory-
cyzmjednorodnegoipustegoczasutrwalezakorzenionyjest
whistorycznejrzeczywistościnowoczesnegokapitalizmu),
nieustanniezaburzany,odchylanyiodwracanyprzezinne
czasowości,zwłaszczaczasowościpodmiotowegooporu.To
antagonizmorazcząstkowepowstania,częścibezprzydziału,
ujmującrzeczsłowamiRancière’a,nieustanniewwątpliwość
podająuniwersalizmorazjegoczas.
Właśniewtychwyłomachizerwaniach,wewspółzależno-
ściachróżnorodnychukładówczasowych,atakachiprzywłasz-
czeniach,sformułowaćmożnahipotezę,wmyślktórej,skoro
kapitalizmowifaktyczniepotrzebatego,copozanim,jakiegoś
zewnętrza,można,abyćmożenawetnależyjeobecniedefi-
niowaćwkategoriachczasowych,anieprzestrzennych.Zwłasz-
czawkontekściestosunkumiędzypracąabstrakcyjnąapracą
żywą,jakdałtemuwyrazwdrugimrozdzialeswojejProwin-
cjonalizacjiEuropyDipeshChakrabarty
8
.Toantagonistyczny
8D.Chakrabarty,ProwincjonalizacjaEuropy.Myślpostkolonialnairóżnicahisto-
ryczna,tłum.D.Kołodziejczyk,T.Dobrogoszcz,E.Domańska,Poznań2011,s.59-90
22
