Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
określenia„dobro”11.Wtymkontekścieekonomicznateoriawartościwskazuje
naprocesykreowaniaorazdestrukcjiwartości,jakrównieżnawartościowowyra-
żonepozytywneoraznegatywneefektyprocesugospodarowania.
ObokwątkówpodniesionychwcytowanejpracyR.Ingardena,ważnym
problememaksjologicznymrodzącymistotneimplikacjedlaekonomicznego
rozumieniawartościjestzagadnienieskładaniawartości,odnoszącesiędosytu-
acji,gdyelementywartościowesązesobąłączonewwartościowącałość.Rodzi
topodstawowepytanie:jakajestzależnośćpomiędzywartościamiskładników
całościawartościącałości?Jakouniwersalnerozwiązanietegoproblemuwska-
zujesięzasadęsumowania,zgodniezktórąwartośćcałościstanowisumęwartości
tworzącychjąskładników.Uniwersalnośćtejzasadywynikam.in.zfaktu,żenie
przesądzaona,ojakiegorodzajusumętutajchodzi.Wrezultaciemożnawskazać
natrzymodelowesytuacje,dojakichodnosisiętazasada12:
1)wartośćcałościjestarytmetycznąsumąwartościjejskładników(zuwzględ-
nieniemznakuwartości);
2)wartośćcałościjestwiększaodarytmetycznejsumywartościjejskładni-
ków,coodpowiadasytuacji,wktórejobokwartościposzczególnychskładników
ijejznakuuwzględnianiesąpozytywnewartościwynikającezwzajemnejzgod-
nościorazdopasowaniaposzczególnychskładników,ichpowinowactwa,codaje
efektwzmacniającywartośćcałości;
3)wartośćcałościjestmniejszaodarytmetycznejsumywartościjejskładni-
ków,coodpowiadasytuacji,wktórejobokwartościposzczególnychskładników
ijejznakuuwzględnianiesąnegatywnewartościwynikającezwzajemnejnie-
zgodnościorazniedopasowaniaposzczególnychskładników,brakuichpowino-
wactwa,corodziefektobniżającywartośćcałości.
Merytorycznaistotaorazpraktyczneimplikacjeaksjologicznegozagadnienia
składaniawartościsprawiają,żemożesięonostaćkoncepcyjnąpodstawąrozu-
mieniawartościprzedsiębiorstwa.Zjednejstronymożnatęwartośćrozpatrywać
przezpryzmatarytmetycznejsumywartościjegoskładnikówmajątku(wartości
oznakudodatnim–pozytywne)skorygowanejowartośćzaciągniętychzobo-
wiązań(wartościoznakuujemnym–negatywne),zdrugiejzaśstronymożna
spojrzećnatęwartośćzdodatkowymuwzględnieniempozytywnegobądźnega-
tywnegooddziaływaniaefektusynergii,czyliefektukomplementarnościróżnych
składnikówzasobówgospodarczychprzedsiębiorstwa.Takiesposobypostrze-
ganiakategoriiwartościprzedsiębiorstwastająsiępunktemwyjściadokonstrukcji
całegosystemupomiaruiocenywartościprzedsiębiorstwa13.
11Zob.W.Tatarkiewicz,Parerga,PWN,Warszawa1978,s.62–63.
12C.Porębski,op.cit.,s.87–90.
13Problemtenzostanieszerzejopisanywrozdziale5.
