Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wtensposóbprzeciwstawiłsięmetodologiiprzyrodoznawstwa
operującegokategoriąwyjaśniania.
WedługE.Sprangera,kulturatrwaniezależnieodsubiektywnych
aktualizacji.Jestmyśląponadindywidualnąipowiązaniemwartości
religijnych,społecznych,naukowych,estetycznych,moralnych,które
stanowiązobowiązującewyzwanieskierowanedoludzi
ispołeczeństwa.GeorgKerschensteinergłosił,żekształceniepolega
nawnikaniuprzezwychowankawdobrakultury,naprzeżywaniu
irozumieniutkwiącychwnichponadczasowychwartości,jakprawda,
sprawiedliwość,piękno,iwtensposóbkształtowaniucharakteru
iautonomicznejosobowości.Natomiastzpolskichprzedstawicieli
pedagogikikulturyBogdanSuchodolskiokreślałkulturę„jako
dążeniedoosiągnięciaosobowegowyrazuwczynachimyślach,jako
służbęwartościom,jakowypracowanieharmoniimiędzyróżnymi
dążeniamiimiędzycodziennościąachwiląuroczystąorazszukanie
więziwspólnej”,akształceniejako„proceswewnętrznegowzrostu
człowieka,dokonującegosięprzezjegotwórczedziałanieiprzez
głębokieprzyswajaniewartości”(Suchodolski,1937,s.15).Będąc
zwolennikiemszerokiegoujęciakulturyjakowielkiejcałości,
akcentujeproblemjednościiróżnorodnościkultury.Szczególnie
aktualnąwymowęmajegoantyelitaryzmidemokratyzmwpodejściu
dokultury.Kulturaogółu,czylipowszechna,będziewówczas,gdy
wyrastaćbędzieztradycjiwspólnychdlanarodu,zwartości
dostępnychkażdemuwjegorzeczywistymżyciucodziennym.
Przeciwstawiasiędualizmowikulturyiżyciaorazpojmowaniukultury
jakowartościwyższych.Mocnoakcentujezwiązekkulturyzżyciem
codziennym,zwartościamidostępnymikażdemuczłowiekowi,jak:
wartościmoralne,religijne,patriotyczne.Siłakultur,opartych
nawartościachmoralnych,poleganatym,żeichpowierzchnia
stycznościzżyciemjestszczególniewielka.Podkreśla:„żadnachwila
ludzkiegożycianiejestwolnaodmoralnychzobowiązań”(tamże,
s.219).Toszerokierozumieniekulturyjestznamiennedlacałej
rozległejtwórczościB.Suchodolskiego.Byłwiernyideijedności
kultury,proponującintegralnewychowanieczłowiekazarównoprzez
naukę,technikęisztukęjakowielkiekreacjeczłowieka,jakrównież
przezpracę,sport,współżyciemiędzyludźmi.
Współczesnośćiprzyszłośćwymagauwzględnieniaprzemian
cywilizacyjnych.Stądteżgłoszonaprzeznasideahumanizmu
„nowegohumanizmu”(Gajda,2000a)bardzosilniewpisujesię