Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
IlPamćzbiorowawujęciulingwistyczno-kulturowymś
13
Wpamięcioznawczychbadaniachjęzykstanowibowiemnmediumkomunika-
cjiipodstawęuspołecznionychprzestrzenipamięci[ś]Zapomocąistniejących
obrazówsłownych,metaforipojęć,językkategoryzujemianowicienietylkodo-
świadczenia,alejużsamązdolnośćdoartykulacjiiwyrażaniaminionychdoświad-
czeń”(Cornelißen2014:258)l
Pamięcijesttyleilegrupspołecznychijestonazależnaodjęzykatychżegrup,
przyczymjęzykpełnitudwiezasadniczefunkcje:
Formującasiławerbalności[ś]jestdwuwektorowaidziaławdwuprzeciwstawnych
kierunkach:ndowewnątrz”kiedykształtujetreść(zawartość)pamięcisamejwsobie
(wektordośrodkowy)oraznnazewnątrz”,kiedykształtującooddziałujenapostać
późniejszychrelacjitejtreści(wektorodśrodkowy)(Chlebda2018:60)l
To,wjakisposóbdepozytariuszepamięcizbiorowejwypowiadająsięnate-
matwydarzeńzprzeszłości,pokazujebowiemnietylkoco,aleprzedewszystkim
jakzapamiętują,przypominają,pamiętają,awkońcutakżezapominająlNarolę
językainarracjizwracaliuwagębadaczenurtuhistoriimówionej,podkreślający
wynikającezbrakuodpowiednichformnarracyjnychtrudnościwwerbalizowaniu
wspomnieńocalałychzZagłady:
Dopierokiedypamięćkulturowadziękiwydawnictwomźródłowym,badaniom
historycznymiwizualizacjitożsamościzbiorowejutorowaładrogędoświadczeniom,
otaczającobnażonychiporanionychświadkówhistoriiniczymochronnykokon,
pojawiłasięmożliwośćwyartykułowaniakonkretnychwspomnieńindywidualnych,
częstowręczwopozycjidozakorzenionychinterpretacjizbiorowych(Niethammer
2014:42)l
Wypracowaneprzezpoprzedniepokoleniaformyigatunkinarracyjneokazały
sięniewystarczającewnowejsytuacji-wprzekazaniutraumy,copotwierdzająusta-
leniajęzykoznawców,podkreślających,żepamięćodlewasięwgotowych-znanych,
przekazywanychzpokolenianapokoleniewprocesiesocjalizacji-formachiga-
tunkachmowy,cosygnalizowałjużw1929rokuLewWygotski,pisząc,żepamięć
przybieraformynarracyjneijestcałkowiciekształtowanaprzezwpływykulturowe
(za:Olick,Robbins2014:102)lDlategotekstijegokwalifikacjagatunkowawydają
misięwspółcześniejednymizgłównychpojęćoperacyjnychistotnychdlabada-
niapamięcizbiorowejlPamięćzbiorowajestbowiemnietylkoujęzykowiona,ale
takżeutekstowiona,azatemistotnawbadaniachpamięcioznawczychpowinnabyć
perspektywatekstologiczna,zwypracowanymiprzezniąnarzędziami,nplanalizą