Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8.ODPOWIEDZIALNOŚĆZAZOBOWIĄZANIAPODATKOWE
74
dochodowymodosóbprawnychjestniezgodnezrzeczywistością,odpowiedzialnośćzapodatekniepo-
branyponosiemitent.
D.Odpowiedzialnośćnastępcówprawnych
a.Następstwoprawnewprawiepodatkowym
Odpowiedzialnośćwprawiepodatkowymponosząrównieżnastępcyprawni.Instytucjanastępstwaprawnego
funkcjonujewprawiepodatkowymijakprzyjmujesięworzecznictwie,jejcelemjest,zjednejstrony,zapew-
nieniewierzycielompodatkowymmożliwościegzekwowanianależnościpodatkowychciążącychnapoprzed-
nikachodichnastępców,zdrugiej–umożliwienienastępcomkorzystaniazprawpoprzedników(wyrokWSA
wPoznaniuzdnia5października2017r.,ISA/Po241/17,LEXnr2377540).
Wwynikusukcesjiprawnej(następstwa)prawaiobowiązkusąprzekazywanepomiędzypoprzednikiem
ajegonastępcą(odlubpopoprzedniku).Następcyprawniwstępująwięcwogółprawiobowiązkówswo-
ichpoprzedników.Jesttonabyciepochodneitranslatywne(następcaprawnywstępujewistniejącejuż
wcześniejprawaiobowiązkiinnegopodmiotu)orazuniwersalne(sukcesjauniwersalnaobejmującacałość
–ogółprawiobowiązkówpoprzednika)[R.Mastalski,Prawopodatkowe,Warszawa2021,s.199].Wobo-
wiązkachtychmieścisięrównieżodpowiedzialnośćzazobowiązaniaciążącenaichpoprzednikach.Wówczas
odpowiadajązatenależnościjakzaswojewłasne[A.Olesińska(w:)Systemprawafinansowego,t.III,Prawo
daninowe,red.L.Etel,Warszawa2010,s.582].Odpowiedzialnośćzazobowiązaniapodatkowestanowi
zatemjeden(aleniejedyny)elementsukcesjinagruncieprawapodatkowego.
WAŻNE!Odpowiedzialnośćzazobowiązaniapoprzednikajesttylkojednym(aleniejedynym)elementemsukcesji
nagruncieprawapodatkowego.
WOrdynacjipodatkowejprzewidzianesądwiegeneralnegrupynastępcówprawnych:
1)następcyprawniosóbfizycznychoraz
2)następcyprawniosóbprawnychijednostekorganizacyjnychniemającychosobowościprawnej.
Źródłemnastępstwaprawnegonagruncieprawapodatkowegosączynnościizdarzeniaspozasfe-
ryprawapodatkowego.Zdarzeniaiczynności,wwynikuktórychdochodzidoprzejęciaprawiobowiązków
podatnika,wtymdonastępstwanagruncieprawapodatkowego,regulująprzepisyprawaprywatnego,wtym
przedewszystkimKodekscywilnyiKodeksspółekhandlowych.Onastępcyprawnymnagruncieprawapodat-
kowegomożemymówićwówczas,gdydanypodmiotjestnastępcąprawnympoprzednikanapodstawieprzepi-
sówmającychzaprzedmiotregulacjitakiepodmioty(ichtworzenieifunkcjonowanie).Stosowanieprzepisów
Ordynacjipodatkowejzzakresunastępstwaprawnegowymagawięcichwykładnisystemowejwkontekście
przepisówspozaprawapodatkowego,właściwychmerytoryczniewprzedmiociezasaddziałaniaposzczegól-
nychkategoriinastępców.
PRZYKŁAD:JeślinapodstawieizgodniezprzepisamiKodeksuspółekhandlowychdoszłodozawiązaniaoso-
bowejspółkihandlowejwwynikuprzekształceniaspółkikapitałowej,topowstaławtensposóbosobowa
spółkahandlowajestrównieżnastępcąprawnymprzekształconejspółkikapitałowejnagruncieprawapo-
datkowego.Wynikatozart.93a§2o.p.
74
PRZYKŁAD:Jeżeliosobafizycznajestspadkobiercąwrozumieniuprzepisówprawacywilnego,tojestonarów-
nieżnastępcąprawnymspadkodawcy(podatnika)nagruncieprawapodatkowego.Wynikatozart.97o.p.
www.meritum.pl
103
