Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
Wstęp
naukihumanistyczneispołecznepodejmująpróbyadekwatnegookreśleniaich
efektu,takichjakkoncepcjesynkretyzmu,metysażu,hybrydyzacji,akulturacji,
transkulturacji,przekładukulturowego,transplantacjikulturowejiwieluinnych.
Ostatniaczęśćrozdziału,stanowiącarozwinięcietychrozważań,jestpróbąscha-
rakteryzowania-wkilkuperspektywach-najważniejszychodmianbrazylijskiej
religijnościludowej.Zakontynuacjęiuszczegółowienietejczęścirozdziałumożna
uznaćrozdziałnastępny,wktórymzwróconouwagęnatęspecyficznąodmianębra-
zylijskiejreligijności,jakawytworzyłasięnanieurodzajnych,biednychiwzględnie
odizolowanychodresztykrajuterytoriachBrazyliizwanychsertonami.Poscharak-
teryzowaniusposobówpostrzeganiaprzezbrazylijskiespołeczeństwo(zwłaszcza
przezjegoelity)tychobszarówjakomiejscmitycznychorazjegomieszkańców
(nazywanychsertanejosorazcablocos),omówionodziałalnośćewangelizacyjną,
jakąnatychterenachwXIXstuleciuprowadziłyeuropejskiezgromadzeniaza-
konne.Potrzebaomówieniatejdziałalnościwynikastąd,żeprowadzonawśród
ludnościjużwwiększościschrystianizowanejprzezwcześniejszemisje,dostarczyła
onapopulacjomsertonówspecyficznego,eschatologicznegojęzykaorazwzorców
autonomicznejwobecoficjalnegoKościołakatolickiegoichwłasnejreligijności,
którejprzejawembyłytakżeruchyspołeczno-religijnebędąceobiektemnaszego
zainteresowania.Samezaśoweruchy,uznanezapóźnywytwórprocesu,który
rozpocząłsięwrazzprzybyciemdoNowegoŚwiatajegoodkrywcówitrwałprzez
czterystulecia,omówionowdwóchostatnichrozdziałachksiążki.Rozdziałsiódmy
dotyczytychznich,które,zewzględunaliczbęzaangażowanychwnieosób,jakico
najmniejkilkuletniokrestrwania,wyodrębnionojakonwielkie”
.Wrozdzialeósmym
przedstawionoepizodyocharakterzemesjanistyczno-millenarystycznym,które,
chociażbliskiewwieluaspektachruchomuznanymzanwielkie”
,miałycharakter
krótkotrwały,aliczbaichuczestnikówniedorównywałaliczebnościtychwcześ-
niejszych.WZakończeniupodjętopróbęudzieleniaodpowiedzinapostawione
wcześniejpytanieoto,czyoweruchyrzeczywiściemiałytakicharakter,jakiim
hipotetycznieprzypisaliśmy-czybyłyoneprzejawemmillenaryzmuimesjanizmu.
Nimrozpoczniemybadanieokolicznościidróg,którymiprzemieszczałysię
igdziesplatałysięzesobąpochodzącezróżnychźródełinteresującenasidee,po-
winniśmyzarysowaćgłównekierunkiichdotychczasowejeksploracji,zwłaszcza
przezbrazylijskienaukispołeczne,najbardziejzainteresowanetrafnymopisem
iinterpretacjązdarzeńizjawiskuznawanychzaznaczącewdziejachkraju.ZaRui
BragadoSousąmożnawskazaćtrzynajważniejszeodmiennepodwzględemmeto-
dologicznymihermeneutycznymfazyinterpretacjiruchówspołeczno-religijnych
przezbrazylijskienaukihumanistyczneispołeczne:
pierwszymożnanazwaćneuklidesowym”[odimieniaEuclidesaCunhi,auto-
raOssertõesz1902r.-M.J.],wktórymświatłaPierwszejRepublikiprzeciw-
stawiasięobskuranckiemufanatyzmowikolonialnemu,odpowiedzialnemu
