Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
NowyŚwiatjakoutopiaiMillennium
19
ZiemiaŚwiętazostanieodbitamuzułmanom,ziemskirajzostanieodkrytyinastąpi
trzeciaerazapowiadanaprzezJoachima.
Mesjanizm,profetyzm,millenaryzm
Chrześcijaństwowiążesięzeschatologicznąwiarą,żedziejezakończąsięPa-
ruzją,powtórnymprzyjściemChrystusa,nadejściemlepszegoczasu,złotegowieku
(Lara2011:87-88).Chociażeschatologiatonietosamocomillenaryzm,tojed-
nakwprzeszłościistniałmiędzynimibliskizwiązek,aniektórzybadaczetwier-
dzą,żemillenaryzmjestjednązinterpretacjichrześcijańskiejeschatologii(Topel
2015b:39).Uogólnione,awięczarazembardzopojemneokreślenie(raczejtrudno
nazwaćjedefinicją)millenaryzmu(anawetwliczbiemnogiej-millenaryzmów)
przedstawiaWilliamKaizerdeOliveira,stwierdzając,żenmillenaryzmytoutopie
ieschatologicznenadziejenazbudowanienowychmodeliorganizacjispołecz-
nych,wspólnotowych,pewnegorodzaj»nowegonieba«i»nowejziemi«”(Kaizer
deOliveira2015:236).Owamillenarystycznanadziejakierujesiękuzbudowaniu
alternatywnegospołeczeństwa.
Zaszczególnąformęmillenaryzmubywauznawanymesjanizm.Jestoncha-
rakteryzowanyjakowiara,żenktoś(bohaterkulturowy,boskiposłaniec,szaman,
charyzmatycznyprzywódca,wcieleniebogalubświętychpostaci)mazazadanie
objawićludziomorędziezbawienia,konstytuującichwewspólnotywybranych
wceluzałożenianiebawemnaziemiobiecanegodoskonałegospołeczeństwa”(Ba-
rabas2000:46;zob.Vasconcellos2014:123).Mesjanizmbyłbywięcwiarąwprzyj-
ścieodkupiciela,którypołożykresobecnemunieporządkowiiustanowiporządek
opartynasprawiedliwościiszczęściu.Chociażwięcterminnmesjasz”jestmocno
obciążonykonotacjamireligijnymi,zwłaszczajudeochrześcijańskimi,wszerszym
ujęciuobejmujebohaterówkulturowychicharyzmatycznychprzywódców,których
programydziałaniazawierajązapowiedzizbawieniapokrzywdzonychspołeczno-
ści,dotychczasniezdolnychdozbiorowegodziałaniaprzeciwkopolitycznymlub
religijnymantagonistom.
Obatezjawiska-millenaryzmimesjanizm-łączynadziejanaprzyszły,lepszy
świat,dlategoistniejetendencjadoichasymilacji.Niektórzybadaczeuznają,że
mesjanizmjestnuzupełnieniem”millenaryzmu,niemniejpostulują,bytychzjawisk
niemylić,ponieważnpodczasgdymesjaniściczekająnaprzybyciezbawiciela,który
zpewnościąprzyniesiekoniecuciskuiprzywrócisprawiedliwości,millenaryści
wierząwustanowieniedoskonałegoziemskiegokrólestwa,naobrazutraconego
raju,poprzedzającegokoniecświata”(Rucquoi1996:10).Chociażczęśćuczonych
zgadzasięzarównoztakimrozróżnieniem,jakipostulatem,tozarazemuznająoni,
żeichwyraźniejszerozróżnieniewymagałobyogromnegowysiłkuintelektualnego,
któregonajczęściejniepodejmują(Rocha,Silva2012:155).