Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
–Ato?…–spytałGeistpokazującmuinnykawałekmetalu.
–Tochybastal…
–Niesódiniepotas?…–pytałGeist.
–Nie.
–Weźżedorąktęstal…
TujużpodziwWokulskiegoprzeszedłwpewienrodzajzaniepo-
kojenia:owarzekomastalbyłalekkąjakpłatekbibułki…
BolesławPrus„Lalka”
1.Ryshistoryczny
Materiałyowysokimstopniunieciągłościstrukturalnej,szczególniezukierunko-
wanąporowatościągazową,stanowiąnowągrupęmateriałową,rozwijającąsiędwukie-
runkowopoczątkowojako„gazary”(szkołaukraińska),anastępniejakostruktury
typulotus(kontynuacjaprzezszkołęjapońską).Miedzioweiżelazowemateriaływy-
sokoporowatezkontrolowanymrozmieszczeniemporówotrzymanonaUkrainiena
początkulatsiedemdziesiątychubiegłegowiekuwwynikuautoklawowegonasycania
ciekłychmetaliwodoremipoddaniakrystalizacjikierunkowejwygenerowanejtym
sposobem,jakwówczasuznanoinazwano,eutektykigazowo-metalowej[140].Wposta-
cipracystrictenaukowej,opublikowanejwprzestrzeniotwartej,historiagazarówzna-
lazłaswójpoczątekw1980rokuwpionierskiejpublikacjiShapovalovaiSerdiuka[93],
wktórejporazpierwszywsposóbjednoznacznysformułowanotezęowykorzystaniu
reakcjigazowo-eutektycznejdootrzymaniaporowatychmetaliokontrolowanejporo-
watościiwktórejzamieszczonopierwsząmikrostrukturęgazaru(gaz+ar-odarmirovat’,
czyli„wzmocnić”,„zbroić”)nabaziemiedzi[93].Rokopublikowaniaartykułuzapewne
niebyłprzypadkowy,albowiemrównocześniejegoautorzyotrzymalipatentnawytwa-
rzaniegazarów,którydotyczył„sposobuotrzymywaniapianometali”[94].Dalszepaten-
ty,wwersjiznacznierozszerzonejtechnologicznieimateriałowo,wtymobejmujące
metalewysokotemperaturoweimateriałyceramiczne,miałyjużcharakterpoufny,po-
nieważmediaporowate,zwłaszczazporowatościąotwartą,byływykorzystywanewów-
czesnychrakietachwojskowychiprzemyślekosmicznym[3,4,6,73,74,82–87,89,90,
92,95,97,98].Wszelakonależynadmienić,żelataosiemdziesiąteubiegłegowieku
przyniosłyznaczącyrozwójtechnologiigazarów,cozaowocowałonaweturuchomie-
niemichprodukcjiprzemysłowej.Tymniewątpliwymsukcesomkomercyjnymnieto-
warzyszyłyniestetystosownepublikacjenaukowo-badawczewprzestrzeniogólno-
dostępnej,aokrespierestrojki(1985–1990),zamiast–zzałożenia–udostępnićdany
obszarbadawczyszerszemukręgowiświatowejspołecznościB+R,spowodowałzarów-
nonaUkrainie,jakiwRosjipraktycznezaprzestaniefinansowaniabadańzdanego
7
