Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
Uwikłaniewkulturę
–możliwościpoznaniakultury–wjakimstopniuiwjakisposóbczłowiek
jestwstanierozpoznaćwłasnąicudzątradycję.Jesttoproblemnietylko
egzystencjalny,alerównieżepistemologiczny,coznajdujeodzwierciedle-
niewrozdzialepoświęconymGeertzowi;
–zachowaniesamejkulturyipodejściedotradycji,któreprzejawiasię
wdwóchmetaforycznychizarazemmaterialnychkategoriachmuzeum
ipodróży;
–zmiany,którympodlegakultura,aprzeztosamajednostka.
Wymienioneproblemy,rozwijanewniniejszejksiążceprzezinterpretacje
tekstówMalraux,GeertzaiCliforda,stanowiąpodstawędopróbyuchwycenia
izrozumienia,kimjestczłowiekjakoegzystencjarzuconawświat.Pozwalają
teżzastanowićsię,jakbardzoczłowiekjestdeterminowanyprzezwychowanie,
tradycję,awjakimstopniumożepozostawaćwolny.
Zestawieniewjednejksiążcepoglądówtakróżniącychsięodsiebiemy-
ślicieli,jakMalrauxiGeertzczyClifordwynikazfaktu,żewłaśniecibadacze
kulturykoncentrowalisięnaprezentowanychtuproblemach.Cowięcej,za-
czynającodMalraux,możnazauważyć,jakwXXwieku–odegzystencjalnego
ujęciaczłowieka,porozwijającąsięantropologięfilozoficzną–rośnietendencja
doprzyglądaniasiękulturzewłaśniezperspektywybycia-w-kulturzezaangażo-
wanejjednostki.Amerykańscybadaczepodejmujątenwłaśnieproblembycia-
-w-kulturze,częstowskazującnakonsekwencje,któreówsposóbbyciaprzynosi,
nierzadkouzupełniajączapoczątkowaneprzezMalrauxanalizy.Malrauxwyzna-
czawtensposóbkierunektradycjinamysłunadkulturąikondycjączłowieka,
którejkontynuacjimożnasiędoszukiwaćwfilozofiiGeertzaczyCliforda.Doro-
bektwórczyMalrauxjestwieloznacznyi–możnabyrzec–interdyscyplinarny.
Tokolejnacechawspólnaprezentowanychtubadaczy.Żadenznichotwarcienie
deklarowałbyciajedyniefilozofemczyjedynieantropologiem.Unikającprzy-
wiązaniadojednejdziedzinynauki,poruszającsięwróżnychdyscyplinach,my-
ślicielezyskująnietylkonowemetodybadawcze,alerównieższersząperspekty-
węoglądukultury.
Metodybadawczeifilozoficznewykorzystanewanaliziezarównotekstów
Malraux,jakiGeertzapozwalająrównieżprzyjrzećsięsamejfilozofiikultury
jakodziedziniebadawczej.Dlaobumyślicielistajesięonaprzedmioteminter-
dyscyplinarnym.Zdawaćbysięmogło,żejesttostosunkowomłodadziedzina
nauki(jakowłaściwychfilozofówkulturyposługującychsiętymterminemibu-
dującychmetodębadawcządlatejścieżkifilozofiiwypadałobywymienićGeorga
SimmelaczyErnstaCassirera).Gdyjednakspojrzećnahistorięfilozofii,szybko
okażesię,żefilozofiakulturyrozwijałasiępomiędzyantropologicznymi,etycz-
nymiczyontologicznymizagadnieniami.Filozofiakulturyzeswejistotywydaje
sięzatemotwartanietylkonawłasneproblemyimetodybadawcze.WXXwieku
interdyscyplinarnośćstałasięjejwłaściwąmetodą.MalrauxposługujesięwAn-