Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1020Obserwacjeibadaniameteorologicznewprzeszłości
21
siępierwszykongresmeteorologiczny,powstałaMiędzynarodowaOrgani-
zacjaMeteorologiczna,którejcelembyłakoordynacjametodipracbadaw-
czychwskalikuliziemskiej.Podrugiejwojnieświatowejprzekształconoją
wŚwiatowąOrganizacjęMeteorologicznąjakoorganizacjęwyspecjalizowa-
ną,związanązOrganizacjąNarodówZjednoczonych.Siedzibąjejsekretariatu
jestGenewa.GłównymzadaniemŚwiatowejOrganizacjiMeteorologicznej
jestujednolicaniemetodykiwykonywanychwróżnychkrajachpomiarów
iobserwacjimeteorologicznychorazuzgadnianiedziałalnościsłużbmeteo-
rologicznychcałegoświata.
WPolscepierwszewzmiankiowarunkachpogodowychzapisanezosta-
ływKrakowiew1471roku.Odtejporyuwagiopogodziewystępowały
dośćczęsto,pisanojenamarginesachkalendarzyastrologicznych.Notatek
tychjestokoło10000ipochodzągłówniezpierwszejpołowyXVIwieku.
WpierwszejpołowieXVIw.bierzepoczątek62-letniaserianieinstrumen-
talnychobserwacjipogodyprowadzonychwOleśnicykołoWrocławia.
Pierwszeinstrumentalneobserwacjemeteorologicznenaziemiachpol-
skichprzeprowadzonowpołowieXVIIw.,w1655r.wGdańsku,aw1692r.
weWrocławiu.Stosunkowonajdłuższeserieobserwacjimeteorologicznych
mają:Warszawa,Gdańsk,Wrocław,KrakówiToruń(ryc.3).Warszawa
zostałaobjętatzw.florentyńskąsieciąmeteorologiczną,zorganizowaną
przezksięciaToskaniiFerdynandaII(1578-1637).Obserwacjewramachtej
sieciprowadzonoprzezkilkanaścielat.Wynikiprzeprowadzonychobser-
wacjiwWarszawiezachowałysiętylkowefragmentach.
WWarszawiepierwszadłuższaseriaobserwacjibierzepoczątekw1725r.,
aod1779r.trwająnieprzerwanepomiaryzapoczątkowaneprzeznadwor-
negoastronomakrólaStanisławaAugustaPoniatowskiego(1732-1798)
-ks.W.Bystrzyckiego(1737-1821)iA.Magiera(1762-1837).Dodniadzi-
siejszegozachowałysięrękopisytychnotowańwynikówobserwacjimete-
orologicznych(ryc.4).
WGdańskusystematycznemeteorologicznepomiaryinstrumentalne
rozpoczętow1807roku.WeWrocławiuwmiaręregularnepomiarytemperatu-
rypowietrzazapoczątkowanow1791r.,opadówatmosferycznychw1799r.,
arejestracjęusłonecznieniaw1889r.(W.Parczewski,1966).
InicjatoremsystematycznychobserwacjimeteorologicznychwKrakowie
byłJanŚniadecki(1756-1830),założycielKrakowskiegoObserwatorium
Astronomicznego.Rozpoczętoje1maja1792roku.NaprzełomieXVIIIiXIX
w.trudnościwutrzymaniuobserwatoriumastronomicznegoibrakpersone-
lunaukowegospowodowałyprzerwywjegopracy.Obserwacjeipomiary
meteorologicznewznowionowsierpniu1825r.iodtądstacjadziałabez
przerwydochwiliobecnej.Szczególnąuwagęzwracanowniejnapomiary
barometryczneitermometryczne.W1976r.ObserwatoriumAstronomiczne
