Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
1.WSTĘP
Możnawięcstwierdzić,żenawspółczesnymobszarzePolskifunkcjo-
nowałycztery,niezależniedziałające,siecistacjimeteorologicznych-rosyj-
ska,austriacka,pruskaiwarszawska.Stacjeteweszływskładsiecistacji
meteorologicznych,którąutworzonowPolscepouzyskaniuniepodległości
przez
nowopowstałąsłużbęmeteorologiczną.OrganizatoremPolskiejPań-
stwowejSłużbyMeteorologicznejorazjejpierwszymkierownikiembył
WładysławGorczyński(1879-1953).Wokresiemiędzywojennymsiećstacji
meteorologicznychznacznierozbudowano.Zrujnowanazostaławczasie
drugiejwojnyświatowej.Niemalodpodstawzorganizowanojąpozakoń-
czeniudziałańwojennych.
Obecniepolskąsiećmeteorologicznątworzątrzyrodzajestacjipodleg-
łychInstytutowiMeteorologiiiGospodarkiWodnej.Najważniejszeznichto
obserwatoriaistacjemeteorologiczne(ok.60),którepracujądlasłużbypo-
gody.Wykonujesięnanichconajmniejosiemobserwacjinadobę.Zakres
pomiarówiobserwacjimeteorologicznychnatychstacjachjestbardzosze-
roki.Naichpodstawieoraznapodstawiedanychzestacjipołożonych
wkrajachsąsiednichopracowujesięprognozypogody,któreswymiinfor-
macjamisłużąwieludziedzinomgospodarki.
Uzupełnieniemsiecistacjisątzw.posterunkimeteorologiczne.Jestich
ponad250iwykonujesięnanichtrzyobserwacjewciągudoby.Najwięcej,
około2000,jestposterunkówopadowych.Wykonujesięnanichraznadobę
pomiaryopadówatmosferycznych.Prócztegoistniejewieleinnychrodza-
jówstacji,któreprowadząbadaniaspecjalistyczne.Należądonichstacje
aerologicznezajmującesiępomiaramiparametrówfizycznychwyższych
warstwatmosfery(dokonujesiętutajsondażyaerologicznych),stacjeagro-
meteorologicznepracującenapotrzebyrolnictwa,stacjenadmorskieitd.
IstniejątakżestacjeniewchodzącewskładsieciIMGW,któresąorganizo-
wanenaprzykładprzezinstytutyresortowe,wyższeuczelnie.Wykonują
onespecjalistycznepomiaryiobserwacjemeteorologicznenapotrzebyich
założyciela(fot.1i2).
WkładPolakówwrozwójwspółczesnejmeteorologii,któryprzypadana
drugąpołowęXIXw.ipierwszedziesiątkilatXXw.,jeststosunkowo
skromny.Wniemałymstopniuprzyczyniłysiędotegowarunkipolityczne
panującewtychlatachnaziemiachpolskich.Hamowałyonepowstanie
irozwójjednolitejsiecistacjimeteorologicznych,atakżeutrudniałyprowa-
dzeniebadańnaukowychzzakresumeteorologii,bowiemniedysponowano
licznymiidobrymimateriałamiźródłowymi.
ZpolskichbadaczytegookresunależywymienićRomualdaMereckiego
(1860-1922),autoraKlimatologiiZiemPolskich,WładysławaGorczyńskiego
(1879-1953),znanegowświatowejliteraturzemeteorologicznejzwyników
prowadzonychbadańpromieniowaniasłonecznegoorazkonstrukcjiakty-
