Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
2.Metodywspomaganiakomputerowego,systemyCAD
typunbiałaskrzynka”powinienzawieraćwswojejstrukturzewszystkiematema-
tyczneopisy(funkcje)zjawiskfizycznychwystępującychwmodelowanymprocesie.
Modeltakistajęsięwięcbardzozłożonydlazłożonychprocesów,coutrudnialub
uniemożliwiajegoanalizę.Wartozauważyć,żemodelnbiałejskrzynki”jestmode-
lemwyidealizowanym,ponieważwprocesiemodelowaniatrudnojestuwzględnić
wszystkiezjawiskainiezawszesądostępnewszystkiedanekonstrukcyjnesłużące
dowyznaczeniajegoparametrów.Dodatkowoopismatematycznyzjawiskfizycz-
nychsamwsobieczęstobywapewnegorodzajuuproszczeniemrzeczywistości.
Wzwiązkuzpowyższymwszerokorozumianejelektrotechnicenajczęściejsto-
sowanymmodelemjestmodeltypunszaraskrzynka”będącyrozwiązaniempośred-
nimpomiędzynczarną”inbiałąskrzynką”.Wmodelutymczęściowowykorzystuje
sięwiedzęopodstawachfizycznychmodelowanychzjawisk,ajegoparametrysą
wyznaczane,wzależnościoddostępności,zdanychkonstrukcyjnychlubnapod-
stawieeksperymentu,wktórymjestposzukiwanyzwiązekpomiędzyzmiennymi
wejściowymiiwyjściowymi.Wartorównieżzaznaczyć,żewelektrotechnicestosu-
jesięteżpodejściepolegającenaprzekształceniumodelunszarejskrzynki”wmo-
delnczarnejskrzynki”.Przekształcenietakiemanaceluwykorzystanieprocedur
(wtymmetoddoboruukładówregulacji)przypisanychwteoriiautomatykidodanej
klasymodelinbiałejskrzynki”(por.przykład2.3oraz[19,20,144,143,181]).
Zuwaginaznaczeniewelektrotechnicemodelutypunszaraskrzynka”poniżej
przedstawionoprzykładowyschematpostępowaniawmodelowaniumatematycz-
nymprzywykorzystaniutakiegomodelu:
(1)określeniecelumodelowania,
(2)ninwentaryzacja”modelowanegoprocesu(obiektu)ijegootoczenia,
(3)przyjęciezałożeńupraszczających,
(4)budowamodelumatematycznego,
(5)wyznaczenieparametrówmodelumatematycznego,
(6)rozwiązaniemodelumatematycznego(wtymokreśleniemetodyanalizy,do-
kładności,stabilnościetc.),
(7)weryfikacjamodelumatematycznego,
(8)wykorzystaniemodeludoosiągnięciacelumodelowaniaiocenawynikumode-
lowania.
Pierwszymetapempowyższejproceduryjestokreśleniecelumodelowania.Ma
tozasadniczeznaczenie,gdyżodzałożonegocelumodelowaniazależąkolejneetapy.
Naprzykład,jeżelicelemmodelowaniajestwyznaczeniecharakterystykistatycznej,
tomodelowaniuniebędziepodlegałstanprzejściowyobiektu.Odprzyjętegocelu
modelowaniazależyteżostatecznaocenauzyskanegowynikuobliczeń(celmode-
lowaniamusizostaćosiągnięty,abyuznaćprocesmodelowaniazaudany).Choćcel
modelowaniamożebyćtożsamyzpostawionymzadaniemprojektowym,jednakże,
dlazwiększeniaprzejrzystościcałegoprocesu,celmodelowaniaopróczkonkretnego
zadania(np.dobórnastawieńregulatora)powinienobejmowaćdodatkowewytyczne
odnośniedokryteriówocenyuzyskanychwyników(np.dobórnastawieńregulatora
