Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
2.Metodywspomaganiakomputerowego,systemyCAD
azakresstosowalnościmodelutoobszaranaliz(np.zakresprędkościobrotowych,
napięćzasilania),dlaktórychwynikiuzyskanezmodeludostateczniedobrze,tj.
zzałożonądokładnością,odwzorowująrzeczywistość.Weryfikacjamodelumoże
polegaćnaporównaniuodpowiedzimodeluzodpowiedziąmodelowanegoobiektu
natosamowymuszenie(takjakmatomiejsceprzyestymacji,rys.3.15wprzykła-
dzie3.3).Przyczymdaneweryfikacyjne(wymuszenieiodpowiedźmodelowanego
obiektu)mogąbyćtymisamymi,którezostaływykorzystanedowyznaczeniapara-
metrówmodelulubinnymispecjalnieprzygotowanymidanymi.Drugiprzypadek
dotyczysytuacji,wktórejnaetapiewyznaczaniawartościparametrów(piątyetap
przedstawianejprocedury)sąprzygotowywanedwazestawydanych.Jedenzestaw
jestwykorzystywanydowyznaczeniaparametrówmodelu,adrugijestzestawem
weryfikacyjnym(walidacyjnym)ijestużywanydoszacowaniazgodnościmodelu
zrzeczywistością.Zakładając,żedanedowyznaczeniaparametrówidanedowe-
ryfikacjibyłyróżne,amodelodwzorowujeobazestawydanychzezbliżonądokład-
nością,możnauznać,żemodeljestdobrymodzwierciedleniemrzeczywistości(por.
wynikiweryfikacjimodeluwpostacisztucznychsiecineuronowychzprzykładów
4.2i4.3).Uzyskanienieakceptowanychwynikówweryfikacjimodelu(odpowiedź
modelujestzbytdalekaodrzeczywistości)powodujekoniecznośćpowtórzenianie-
którychetapówmodelowania.Zazwyczajwpierwszejkolejnościpowtarzasięetap
wyznaczaniaparametrów.Jeżeliniedatozadowalającychrezultatów,tomożnapo-
wtórzyćetapbudowymodelulubzmienićprzyjętezałożeniaupraszczające.Warto
podkreślić,żeczęściąetapubudowymodelumożebyćprzeprowadzenietestupo-
miarowego.Wzwiązkuztymkoniecznośćpowtórzeniaetapubudowymodelumoże
skutkowaćponownymwykonaniemtestów,cozazwyczajgenerujepewnekoszty
(np.związanezkosztemenergiipotrzebnejdozasilaniamodelowanegoobiektu).
Ostatnimetapemmodelowaniajestwykorzystaniemodeludoosiągnięciacelu
modelowania.Etaptenformalnienienależydoprocedurybudowymodelumatema-
tycznego,ponieważzbudowanywnimmodeljestjużwykorzystywany.Niemniej
jednaknapodstawieuzyskanychwynikówmożnaocenićsammodeliwprowadzić
wnimmodyfikacje,abymodelstałsiębardziejfunkcjonalnywprzyszłości.
Ważnymaspektemmodelowaniamatematycznegojestniepewność[27,48-50,
59,159,184,218].Niepewnośćwmodelowaniujestpojęciemszerokimimożebyć
rozumianajakoniepewnośćwewnętrznainiepewnośćpoznania.Niepewnośćwe-
wnętrznadotyczyniedeterministycznegocharakterumodelowanegoprocesu(wtym
zakłóceńizmiancechmodelowanegoprocesuwczasie).Natomiastniepewnośćpo-
znaniaodnosisiędobrakupewnejwiedzyomodelowanymprocesie.Niepewność
wewnętrznąmożnauwzględnićwmodelujakojedenzeskładnikówmodelowane-
goprocesu(tj.jakojednozmodelowanychzjawisk),aniepewnośćpoznaniajest
skutkiemsamegoprocesumodelowania,czylipróbyodwzorowaniarzeczywistości
wsposóbsztucznyiprzybliżony.Niepewnośćtaobjawiasięwpomiarze(szumie
pomiarowy)orazwstrukturzeiparametrachmodelu.Każdypomiarobarczonyjest
jakimśbłędem,którywproststanowiobrakupewnejwiedzyorzeczywistejwar-
tościmierzonejwielkości.Niepewnośćstrukturymodeluwynikaznieznajomości
