Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Niektórzyprzedstawicielemetodologiibadańpedagogicznychpodkreślają,
abyformułowanymproblemombadawczymprzysługiwałaprzydatnośćpraktycz-
no-użyteczna.Spełnienietegokryteriumpoprawnościproblemówbadawczych
wymagadobrejorientacjiwobecnejsytuacjiwychowawczej,zwłaszczawrodzi-
nachiszkołachorazśrodowiskurówieśniczymdzieciimłodzieży.Ważnawydaje
siętakżeznajomośćspraw,jakierzeczywiścieinteresująrodziców,wychowaw-
cówinauczycieli.Wdużejmierzechodzituoorientowaniesięwnapotykanych
przeznichtrudnościachwpracyzeswymipodopiecznymi.Wystrzegaćnależysię
jednakpodejmowaniaproblemówopozornejjedynieprzydatnościpraktyczno-
-użytecznej.Należądonichprzeważniewspomnianejużproblemyinformacyjne,
rozwiązywanepodszyldemproblemówbadawczych.Wtensposóbuprawomoc-
niasięnaukowopewneproblemyomiernejiznikomejwartościpoznawczej,
nadającimniesłuszniewysokąrangęwrejestrzezagadnieńrzekomoważnych
społecznieipraktycznie.Oczywiściebywawnauceitak,żepodejmowanepro-
blemyoznaczeniuwyłącznieteoretycznym(wydawałobysięcałkowiciebezuży-
tecznie)popewnymczasiestająsięistotnymdrogowskazemdlapraktykiczyteż
kluczemdowielurozwiązańowybitniepraktycznymznaczeniu.Tegorodzaju
przypadekzdarzasięjednakbardzorzadkoijestnajczęściejudziałemwybitnych
naukowców.
PROBLEMYBADAWCZEAHIPOTEZYROBOCZE
Mówiącoproblemachbadawczych,należywspomniećtakżeohipotezach
roboczych.Sąonepróbąodpowiedzinasformułowaneuprzednioproblemy
badawcze.Formułujesięjewpostacistwierdzeń,aniepytańjakwprzypadku
problemówbadawczych.Sąoneświadomieprzyjętymiprzypuszczeniamiczy
założeniami,wymagającymijednakpotwierdzenialubodrzucenianapodstawie
przeprowadzonychbadań.Nigdywięcnieprzesądzająoostatecznychwynikach
poszukiwańbadawczych.
Hipotezaroboczaukazujeczęstozachodzącerelacjemiędzybadanymizmien-
nymi,aniekiedytakżeokreślaichwłaściwości.Najogólniejmożnapowiedzieć,że
jestonaspodziewanymprzezbadawczawynikiemzaplanowanychbadań.
Odpoprawniesformułowanejhipotezyoczekujesię,aby:
–możnabyłojązweryfikowaćzgodniezzalecanymiwspółcześniezasadamime-
todologiibadańpedagogicznych,
–wyrażałazwiązekwzasadzietylkopomiędzyzmiennymidającymisięzbadać,
–byłaprzypuszczeniemwysoceprawdopodobnym,znajdującympoparciewdo-
tychczasowymdorobkunaukowym,
–byławnioskiemzdotychczasowychobserwacjiidoświadczeńbadacza,
–stanowiłatwierdzeniewyrażonewsposóbjednoznacznyimożliwieuszczegóło-
wiony(por.J.Brzeziński,1999,s.225in.;M.Łobocki,1999,s.128–130).
3.PROBLEMYBADAWCZEIKRYTERIAICHPOPRAWNOŚCI
27
