Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.Rodzajeorganizacji
202030Przedsiębiorstwapaństwowe
35
PrawnepodstawyfunkcjonowaniategotypuorganizacjiokreślająprzepisyUstawy
zdnia25września1981r.oprzedsiębiorstwachpaństwowych(Dz.U.z2023r.,
poz.437).Jesttosamodzielny,samorządnyisamofinansującysięprzedsiębiorca
posiadającyosobowośćprawną.Organyprzedsiębiorstwasamodzielniepodejmu-
jądecyzjeorazorganizujądziałalnośćwewszystkichsprawachprzedsiębiorstwa,
zgodniezprzepisamiprawaiwceluwykonaniajegozadań,aorganypaństwowe
mogąpodejmowaćdecyzjewzakresiedziałalnościprzedsiębiorstwapaństwowego
tylkowwypadkachprzewidzianychprzepisamiustawowymi.Ustawodawcaprze-
widziałmożliwośćutworzeniadwóchrodzajówprzedsiębiorstwpaństwowych.Po
pierwsze,podmiotdziałającynazasadachogólnych.Podrugie,przedsiębiorstwa
użytecznościpublicznej,którychcelemjestgłówniebieżąceinieprzerwanezaspo-
kajaniepotrzebludności.Zakresiwarunki,najakichprzedsiębiorstwaużytecz-
nościpublicznejobowiązanesąświadczyćusługinarzeczludności,określaorgan
założycielski.Dojegoobowiązkównależytakżedotowaniedziałalnościprzedsię-
biorstwaużytecznościpublicznej,któregodziałalnośćjestnierentowna,aleko-
niecznazewzględunapotrzebęzaspokajaniapotrzebludności.
Przedsiębiorstwapaństwowetworzą:naczelneorazcentralneorganyadmini-
stracjipaństwowej,NarodowyBankPolskiibankipaństwowe.Wuzasadnionych
wypadkachinnyorganpaństwowymożeutworzyćprzedsiębiorstwopaństwowe
poporozumieniuznaczelnymlubcentralnymorganemadministracjipaństwowej
właściwymzewzględunarodzajdziałalnościtworzonegoprzedsiębiorstwa.Organy
administracjipaństwowejmogątworzyćilikwidowaćprzedsiębiorstwamiędzy-
narodowewspólniezinnymipaństwami.Ponadtoprzedsiębiorstwopaństwowe
wcelachgospodarczouzasadnionychmożetworzyćjednostkigospodarczeprzewi-
dzianewprzepisachprawa.
PrzedsiębiorstwopaństwowepodlegaobowiązkowiwpisudoKrajowegoRejestru
Sądowegoizchwiląwpisaniadotegorejestruuzyskujeosobowośćprawną.Orga-
namiprzedsiębiorstwapaństwowegosą:ogólnezebraniepracowników(delegatów),
radapracowniczaidyrektorprzedsiębiorstwa.Kompetencjeogólnegozebraniapra-
cowników(delegatów)iradypracowniczejokreślaustawaosamorządziezałogi
przedsiębiorstwapaństwowego.Dyrektorprzedsiębiorstwapaństwowegozarządza
nimireprezentujejenazewnątrz.Dyrektorprzedsiębiorstwapaństwowego,działając
zgodniezprzepisamiprawa,podejmujedecyzjesamodzielnieiponosizanieodpo-
wiedzialność.Dyrektoraprzedsiębiorstwapaństwowegopowołujeradapracownicza.
Zkoleidyrektoraprzedsiębiorstwaużytecznościpublicznejpowołujeiodwołujeor-
ganzałożycielski.Wprzedsiębiorstwieużytecznościpublicznej,dlaktóregoorganem
założycielskimjestwojewodaiktóregodziałalnośćwykraczapozaobszarwojewódz-
twa,dyrektoraprzedsiębiorstwapowołujeiodwołujewojewodawporozumieniu
zministremwłaściwymzewzględunaprzedmiotdziałalnościprzedsiębiorstwa.
