Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Historyczneuwarunkowaniadążeniadowłasności...
13
iregułamidziałańekonomicznychludzi,wtymwykazania,żetreśćprawwłas-
nościwokreślonysposóbwpływanaalokacjęiużytkowanieróżnegotypuza-
sobówiżemożnawyjaśnićdługookresowezmianywobrębiestrukturypraw
własności.
1.1.Kształtowaniesięprawawłasnościnieruchomościnaziemiach
polskich
Długookresowezmianywobrębiestrukturyprawwłasnościmająkorzenie
wzmianachspołeczno-gospodarczych,cowidocznejestwprocesiekształtowa-
niasięprawawłasnościnaziemiachpolskich.HistoryczniewłasnośćwPolsce
przechodziłaewolucjęzbliżonądotrendóweuropejskich,aleobarczonąindy-
widualnymicechaminaszegokraju.
Wdawnejterminologiidookreśleniapojęciawłasnośćwykorzystywano
formęopisowąiróżneterminy.Własnośćoznaczałatosamoco„posiadanie
prawemdziedzicznym”lub„posiadaniewieczyste”,awformieczasownikowej
byłojednoznacznez„posiadaniemwieczytym”.WłasnośćwPolscewXVII
wiekunazywanorównież„państwem”(dominium),dziedzictwem(hereditas),
wiecznością(perpetuitas),aprzedmiotwłasności–„rzecząswoją”8.Zokreśleń
tychwynika,żeatrybutwłasnościwiązanoprzedewszystkimzfaktemwieczy-
stegoposiadania„dzierżenia”rzeczy,cowiązanobezpośredniozmożliwością
dziedziczeniajejprzezprawowitychspadkobierców.Wodniesieniudowłasno-
ścimiejskiejtrudnościwnazewnictwiewiązałysięzestosowaniemwPolsce
prawaniemieckiego,wedługktóregowłasnośćmieszkańcówmiastokreślano
jakodziedzictwo,rozumianeogólniejakowłasność,orazużywanewkontekście
mieniaspadkowego.Nabyciewłasnościmogłonastąpićwsposóbpierwotny
przezzasiedzenie,zawłaszczenie,nabyciewzwiązkuzprzemilczeniem(porzu-
ceniemnieruchomości)izrzeczeniemsięwłasności(kaduki),wywłaszczenie
lubkonfiskatę.Drugąformąnabyciabyło„nabyciewsposóbpochodny”,czyli
wformiespadku,nadaniaprzezdziedzicaziemilubbudynku,nabyciaprzez
umowęrzeczową
9lubwdrodzeegzekucjisądowej.
8
T.Opas,WłasnośćwmiastachijurystykachprywatnychwPolsce,WydawnictwoUni-
wersytetuMariiCurie-Skłodowskiej,Lublin1990,s.7.
9
Obejmowałyoneumowy:kupna-sprzedaży,zamiany,darowizny,majątkowejumowy
małżeńskiej,umowęozniesieniuwspółwłasności,„wzdanie”oraz„wwiązanie”.[Opas1990].
