Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
2.Metody,którychpodstawąsąwidmaatomowe
Wzbudzenieatomówmożezachodzićdwomaróżnymisposobami:
przezprzekazanieenergiimechanicznej-jakoenergiikinetycznejwwy-
nikuzderzeńatomuzinnymicząstkami;wzbudzenietonazywasiętermicz-
nym,ponieważdużaenergiakinetycznacząstekjestwywołanawysokątem-
peraturąlubprzezdostarczenieenergiielektromagnetycznejwpostaci
promieniowaniaelektromagnetycznego;wzbudzenietonazywasięoptycz-
nym.
Wzbudzenietermiczneatomówzachodzigłówniepodczaszderzeń
atomówzszybkopędzącymielektronamiwłukulubiskrzeelektrycznej.
Wzbudzenieatomunastępujewtedy,gdyenergiakinetycznapędzącego
elektronujestconajmniejrównaenergiiwzbudzenialiniirezonansowej
atomu.Podczaszderzeniazatomemelektronuoenergiiwiększejodener-
giiwzbudzeniatracionczęśćenergiikinetycznej,którazostajezużytana
wzbudzenieatomu,elektronDpędzi”jednakdalej,zachowującresztęener-
gii.Nazywasiętozderzeniemnieelastycznym(niesprężystym)iopisuje
równaniem
E
el
+
E
at
=
E
′
el
+
E
at
′
+
E
wzb
(2.2)
Sumaenergiikinetycznejelektronu
E′iatomu
el
E′pozderzeniubę-
at
dziemniejszaododpowiedniejsumyprzedzderzeniem(Eel+Eat)owarto-
ścienergiipotrzebnejdowzbudzeniaEwzb.Właśniezderzenianieelastycz-
nesąnajważniejszymczynnikiempowodującymwzbudzenieatomów.
Jeżelienergiakinetycznaelektronujestmniejszaodenergiiwzbudzeniali-
niirezonansowejatomu,zderzenieelektronuzatomemjestzderzeniem
elastycznym(sprężystym)ipodlegaprawommechaniki(energiakinetyczna
rozdzielasięmiędzyobiecząstki).
Wzbudzenieoptyczneatomów(przezdostarczenieenergiielektroma-
gnetycznej)najczęściejzachodzipoabsorpcjipromieniowanianadfioletowe-
go(UV)lubwidzialnego(VIS),rzadziejrentgenowskiego.Wewzbudzeniu
optycznymnależyrozróżnićdwarodzajepromieniowania:promieniowanie
wzbudzające(promieniowaniepierwotne)ipromieniowanieemitowane
(promieniowaniewtórne).Promieniowaniewtórnemanaogółmniejszą
energię(większądługośćfali)odpromieniowaniawzbudzającego.
Rysunek2.3.Schematyczneprzedstawienie:a)bezpośredniegoprzejściaelektronuzwyższego
poziomuenergetycznegoniżrezonansowynapoziompodstawowy,b)stopniowego
przejściaelektronu
