Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
Problemwykrywaniaoszustwfinansowychjestzagadnieniemnietylko
ważnym,alerównieżniezmiernieaktualnym.Zapośrednictwemśrodkówmaso-
wegoprzekazucorazczęściejmożnadowiedziećsięprzykładowo,żeprezesi
wielkichprzedsiębiorstwdopuszczająsięnadużyćfinansowychnaniemałe
kwoty.Niekiedyaferytakiesąujawnianedopieropoupływieprzynajmniejkilku
lat,główniedlatego,żewcześniejwykrycieichbyłoniemożliwe.Ilejestjednak
takichoszustw,któredotychczasniezostałyujawnione?Wobectakpostawionego
pytaniakwestiawypracowaniapewnychregułpostępowaniawceluidentyfiko-
wanianadużyćfinansowychszczególniezyskujenawartości.
Wewspółczesnymświeciekażdegodniagromadzonychjestwieledanychna
tematróżnychprocesówzachodzącychwgospodarce,włączającwtorównież
procesyocharakterzefinansowym.Kluczowąrolęodgrywająmetodystaty-
styczne,któreumożliwiajądokonywanieanalizzgromadzonegomateriałuempi-
rycznego.Towłaśniewnioskiwyciąganezprzeprowadzonychanalizstatystycz-
nychstanowiąnieocenioneźródłoinformacji,którewywierająwpływnadecyzje
podejmowaneprzezróżnepodmiotygospodarcze.Wliteraturzezzakresuwykry-
waniaoszustwfinansowychdużeznaczeniemająprzedewszystkimtemetody
statystyczne,którepowstałynagruncietzw.prawaBenforda.Prawotowswej
istocieopierasięnalogarytmicznymrozkładziecyfrznaczącychwliczbach.
Jakoprzykładwystarczywspomnieć,żewmyślprawaBenfordaok.30,1%liczb
rozpoczynasięcyfrą1,podczasgdy9jestpierwszącyfrąznaczącąwprzypadku
jedynieok.4,6%liczb.Sytuacjatakawydajesięwręczzaskakująca–intuicja
zdajesiębowiempodpowiadać,żewprzypadkuzdecydowanejwiększościliczb
każdacyfrapowinnamiećjednakowąszansępojawieniasięnapierwszejpozycji
znaczącejwliczbie.Jaksięjednakokazuje,wrzeczywistościtakniejest.
Ponad40lattemuR.Raimi,komentującprawoBenfordaiodnoszącsiędo
rozkładupierwszejcyfryznaczącej,stwierdził,że„tenszczególnylogarytmiczny
rozkładpierwszychcyfr,oilenieuniwersalny,jesttakpowszechnyinadodatek
takzaskakującywpierwszejchwili,żeprzyczyniłsiędowzrostuliczbypublikacji,
którychautoramisą:matematycy,statystycy,ekonomiści,inżynierowie,fizycy
orazamatorzyˮ(Raimi1976,s.521).Mimożeodwyrażeniatejopiniiminęłojuż
