Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
3.3.
PLANOWANIEEKSPERYMENTU
cyjnymi(opróczkwadratowych);wykorzystywanesąonepodczasoptyma-
lizacji,ichcechącharakterystycznąjestdwupoziomowekodowaniewartości
zmiennychwejściowychunormowanychx
,któreprzyjmująwartości–1i1;
—planytrójpoziomowe,oznaczanejako3N;ichzaletąwporównaniudoplanów
dwupoziomowychjestmożliwośćrozdzieleniawpływuczłonówkwadrato-
wychodskładowejstałej;wmetodzietejunormowanewielkościwejściowe
przyjmująwartościx
–1,0,1.
—planywielopoziomowe,naprzykładpięciopoziomowe,któresąnajczęściej
wykorzystywanewpraktyce.
Liczbaukładówplanu(punktówpomiarowych)norazliczbaparame-
trówpidentyfikowanegomodeluobiektupozwalawyróżnić:
—planynienasycone,jeślin>p;
—planynasycone.
Wedługkryteriumliczbydoświadczeńwyróżniasię:
—planykompletne,tzn.zawierającewszystkiemożliwekombinacjewartości
zmiennychwejściowych;spełniająonewieleszczególnychwarunków,np.
jeślijednocześniesąplanamidwupoziomowymi,tozachodziwnichsyme-
triadoświadczeńwzględempunktucentralnego(środka)eksperymentu,or-
togonalności,równośćsumkwadratówwewszystkichwierszachmacierzy
eksperymentu;
—planyułamkowe,tzn.niezawierającewszystkichmożliwychkombinacji;
wartościzmiennychwejściowychpowinnyspełniaćwszystkiekorzystne
własnościplanówkompletnych—wtymcelujednakkoniecznyjeststaran-
nydobórzarównoliczbydoświadczeń(tzw.planypołówkowe,ćwiartkowe
itd.),jakikombinacjiwartościzmiennychwejściowych;podczastworzenia
planuułamkowegostosujesiękodowanieposzczególnychdoświadczeń.
Zcharakteruograniczeńwynikająplanyczynnikoweiplanysymplekso-
we(przestrzeńdopuszczalnychwartościwielkościwejściowychjestsymplek-
semoNwierzchołkachnan–1-wymiarowejhiperpłaszczyźnie).
Technikirozbudowyplanówpozwalająwyróżnićplanykompozycyjne,
ortogonalneirotabilne.
Plankompozycyjnyjestrozwiązaniemplanudwupoziomowegotypu2N
lub2N-p,wktórymstosujesiędwarodzajeukładów:gwiezdne,dlaktórych
zmienneunormowane(wielkościwejściowe)przyjmująwartościzprzedziału
±αprzypozostałychzmiennychnapoziomie0orazcentralne,typu(0;0;…;0),
stanowiącecentrumplanueksperymentu.
Planortogonalnypoleganaodpowiednimdoborzeramieniagwiezdne-
goαorazzwiększeniudonoliczbyukładówwcentrumplanueksperymentu,
takabybyłspełnionywarunekortogonalnościplanu.Prowadzitodoznaczące-
gouproszczeniaobliczeńprzyidentyfikacjiparametrówmodelubadanego
obiektu.
57
