Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wiadomościogólneometrologiiprzepływów
25
Zzakresempomiarowymzwiązanejestpojęciezakresowościdefiniowane
jakoz=q
max/q
minlubwniektórychbranżachodwrotnie,z=q
min/q
maxizapisywa-
neodpowiedniojakonp.z=10:1lubz=1:10.
DlawodomierzyobjętychdyrektywąMIDzakresowośćopisywanajestwspół-
czynnikiemR;jesttostosunekprzepływuQ
3doQ
1.
Zakresowośćjestistotnymparametremwprzypadkachprzewidywanychdu-
żychzmianwartościstrumienia.Możetomiećmiejscewprzypadkuodbiorców
komunalnych,np.przypomiarzepoborugazulubwodyprzezmieszkanie,dom
mieszkalny,osiedlelubmiasto;wtakichprzypadkachobserwujesięsilnewaha-
niadobowestrumienia,któryczęstospadanawetdozera.
Wprzypadkuprocesówtechnologicznychgranicezmiennościstrumieniasą
zwyklewąskie,częstodążysięwręczdostabilizacjiwartościstrumienianapo-
żądanejwartości,wymaganiacodozakresowościsąwtychprzypadkachmniej
istotne.Dużazakresowośćmożebyćjednakiwtymprzypadkukorzystna,
np.wokresierozruchuinstalacjitechnologicznej,gdypracujeonaprzyczęścio-
wejswojejdocelowejwartościstrumieniapłynu.
1.3.2.DOKŁADNOŚĆPOMIARU
Dokładnośćpomiarujestpojęciemczystojakościowym(możebyćwiększalub
mniejsza),liczbowowyrażanajestnajczęściejwkategoriachniepewnościlubmak-
symalnychbłędówdopuszczalnych,czasemteżjakoróżniedefiniowanaklasado-
kładności.Wniniejszejksiążce,jeżeliniezaznaczonoinaczej,podpojęciemnie-
pewnościrozumiesięniepewnośćrozszerzonązewspółczynnikiemrozszerzenia
k=2(poziomufności0,95)czyliU
95(U
k=2),wyznaczonązgodniezPrzewodnikiem
[216]lubnormą[181].Naogółwmetrologiiprzepływówniepewnośćwyrażasię
jakowzględną,bezwymiarowąlubwyrażonąw%–patrzrozdział17.
Szczególniepodczaspomiarówilościpłynudocelówrozliczeniowych,istotne
jestrozróżnieniemiędzybłędami/niepewnościamiodniesionymidozakresuaod-
niesionymidoaktualnej,rzeczywistejwartościstrumienia.
Narys.1.1przedstawionogranicemaksymalnychbłędówdopuszczalnych
iprzykładowetzw.krzywebłędów:
a)gazomierzaturbinowegoozakresowości20:1wykonanegozgodniezPN-EN12261
[168]czyzaleceniamiOIMLR137[214],dlaklasydokładności1,błędyta-
kiegogazomierzapowinnymieścićsiędlawartościstrumieniapowyżejstru-
mieniaprzejściowegoQ
twgranicach±1%,adlastrumienimniejszychniżQ
t
wgranicach±2%,
b)innegolicznikailościgazu(przepływomierzazukłademcałkującymstrumień)
odopuszczalnychbłędach±1%górnejgranicyzakresuobciążeń(inaczejdefi-
niowanychjakoklasy1).
