Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
x
±
Σ
i
n
±
1
n
x
i
(1.10)
możnauważaćzawynikpomiaru(jesttonajlepszyestymatorwartościprawdzi-
wej);średniatajestrównieżzmiennąlosową,zktórązwiązanyjestpewienlosowy
błądprzypadkowy.Rozkładtegobłędujestbardziejnskupiony”niżrozkładbłędu
pojedynczegopomiaru,ajegoodchyleniestandardowebędziemniejsze(rys.1.5):
σ±
r
σ
n
(1.11)
1.8.NIEPEWNOŚĆSTANDARDOWAIJEJSZACOWANIE
Odchyleniestandardowerozkładubłędów(przypadkowych)pomiarunosina-
zwęniepewnościstandardowejijestpodstawowymwskaźnikiemniepewnościpo-
miaru.Powszechniestosowanym,międzynarodowymoznaczeniemniepewności
standardowejjestu.Niepewnośćstandardowamożeodnosićsięzarównodowy-
nikupojedynczegopomiaru,jakidowartościśredniejzseriipomiarów.Najważ-
niejszymzadaniempodczaswyznaczanianiepewnościpomiarujestwłaśnieosza-
cowanieniepewnościstandardowej.Możnatouczynićmetodamidwóchtypów.
SZACOWANIENIEPEWNOŚCISTANDARDOWEJ-METODATYPUA
Metodataopartajestnabadaniuczęstościwynikówotrzymanychwpewnejserii
pomiarówdanejniezmiennejwielkości.Proceduraobliczeńjestwtedynastępująca:
■identyfikacjaiobliczeniebłędówsystematycznych,poprawieniewyników;
■obliczeniewartościśredniejzbadanejserii-wgwzoru(1.10);
■obliczenieestymatoraodchyleniastandardowegowynikupojedynczegopo-
miaru(jesttotzw.odchyleniestandardoweeksperymentalne,oznaczanes):
s
±
Σ
i
n
±
1
(
n
x
i
-
-
1
x
)
2
(a)
albo
s
±
Σ
i
±
n
1
x
n
i
2
-
-
1
nx
2
(b)
(1.12)
przyjmujesię,żes=u,awięcodchyleniestandardoweeksperymentalneuzna-
jesięwpraktycezaniepewnośćstandardową.Jesttooszacowanieniezna-
negoodchyleniastandardowegoσrozkładuwynikówpojedynczychpomia-
rów;wzór(a)stosujesięprzyobliczeniachnręcznych”(zapomocązwykłego
31
