Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
Wprowadzenie
1.Schematmiastaidealnegowedług
koncepcjiVincenzoScamozziego,1615r.
Filarete,zroku1450,Albertiego,LeonardadaVinciiinnych.Wobszarzezagadnień
społecznychwymienićnależytraktatyMiastoszczęśliwePatriziegozroku1533czy
ŚwiatmądryigłupiDoniegozroku1552.Dotworzeniatraktatówomiastachideal-
nychprzyczyniłosięznalezieniewklasztorzenaMonteCassinotraktaturzymskiego
architektaimyśliciela,Witruwiusza,zatytułowanegoDziesięćKsiągoArchitekturze
(Dearchitecturalibridecim).
Miastoidealnewujęciuteoretykówwłoskichbyło„wyobrażeniemwszechstronnie
doskonałegoorganizmuurbanistycznego,któregoformyodpowiadałybytreścipoli-
tycznej,gospodarczej,społecznejikulturalnejorazsprzyjałybymaksymalniebliskiej
ideałowiepokiorganizacjiżyciamieszkańców”45.TeresaZarębskazwracauwagęna
to,żeprzyjęłosiętraktowaćszkice,zawartewpracachteoretykówrenesansu,jako
kwintesencjęgłoszonychprzeznichteorii,choćnaprawdętodopieroopisytekstowe
rozwijajągłębokiemyśliautorów
46
.Szkicezawartewtraktatachteoretycznychstano-
wiąjedynieuproszczonąiniedoskonałąilustrację.
Wieluteoretykówgłosiłotezę,żeprawdziwyplanmiastamusiuwzględniaćin-
dywidualneczynnikikształtująceorganizmmiejski.Najpełniejszywyraztakiemu
poglądowidałFrancescoDe,Marchi,którywswejpracyprzedstawiłkilkadziesiąt
różnychwariantówrozplanowaniamiasta,zastrzegająckoniecznośćindywidualnego
projektowaniawkażdejlokalizacji.Wieluteoretykówniezałączałodoswychtraktatów
żadnychszkicówczyplanów(np.SerlioczyPalladio),conieumniejszaichwkładu
wrozwójurbanistyki.Praktykarealizacjidużychzałożeńmiejskichwśredniowieczu
irenesansiebyłataka,żezasadniczaczęśćpracywykonywanabyławterenienapod-
