Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Ludziewmieście–miastowludziach
31
innejosoby,stereotypysąautomatycznieuruchamiane,poprostuprzychodząnamyśl
beznaszejwoli21.Gdystereotypoweprzeświadczenia,powiązaneznegatywnymiemocja-
mi,zostająprzekształconewkrzywdzącetraktowanie,czynawetwprzemoc,mamydo
czynieniazdyskryminacją,czylinieusprawiedliwionym,negatywnymlubkrzywdzącym
działaniemprzeciwkoczłonkowijakiejśgrupywyłączniedlatego,żedoniejnależy22.
MIASTOWLUDZIACH
Życiewmieścieniepozostajebezwpływunazdrowieludzi.Zjednejstronydajeszansę
nałatwiejszydostępdoopiekizdrowotnejiprawdopodobniedlategomiastaprzycią-
gająosobyzproblemamizdrowotnymi.Jednocześniewskutekprocesówurbanizacji
mieszkańcymiastnarażenisąnastres[czylistanogólnejmobilizacjisiłorganizmujako
odpowiedźnasilnybodziecfizycznylubpsychiczny].Życiewewspółczesnychzurba-
nizowanychrejonachobfitujewkontaktzestresorami–mogątobyćbodźcesytuacyjne,
działającesilnieitylkojednorazowo,lubsłabe,aledziałającewielokrotnie,sytuacje
konfliktoweifrustracyjne.Sątozarównobodźcefizyczne–hałas,wibracje,zanieczysz-
czenie,jakispołeczne–poczuciezatłoczenia,szybkietempożycia.Doprowadzająone
dozaburzeniahomeostazy.Gdytenbrakrównowagijestnatylepoważny,żeorganizm
niejestwstaniejejprzywrócić,dochodzidoróżnychuszkodzeńichorób,którewy-
magająpostępowanialeczniczego.Kiedyzaśjestonlżejszy,toobniżajakośćżycia,
poczuciedobrostanupsychicznegoiwkonsekwencjiczyniczłowiekamniejodpornym
nazaburzeniazdrowiafizycznegoipsychicznego.
Współcześniereakcjastresowajestnajczęściejnieproporcjonalnadorozgrywających
sięwydarzeńinieuzasadniona–streswywołująsytuacje,zktórymimusimyżyć,albo
takie,któresobiewyimaginowaliśmy,anierzeczywisteniebezpieczeństwa,zktórymi
musimysięzmierzyć.Wzamieszczonymw„ArchivesofInternalMedicine”przeglądzie
rozległychbadańnadzwiązkiemmiędzystresemachorobamipsychologzYale,Bruce
McEven,podałdługąlistęnegatywnychskutkówstresu.Obejmujeonaobniżenieodpor-
nościorganizmudopoziomu,wktórymnastępujegwałtowneprzyspieszenieprzerzutów
nowotworów,zwiększeniepodatnościnazakażeniawirusowe,spotęgowanieprocesu
odkładaniasięblaszekmiażdżycowychprowadzącegodoarteriosklerozyinadkrzepli-
wości,powodującejzawałmięśniasercowego,aponadtoprzyspieszeniepoczątkucuk-
rzycytypuIirozwojucukrzycytypuIIoraz–uastmatyków–pogorszeniesięichstanu
albowyzwolenieatakówastmy23.Stresmożerównieżprowadzićdoowrzodzeniaukładu
trawiennego,wywołującsymptomywrzodziejącegozapaleniajelitagrubegoizapale-
niajelit.Nawetsammózgodczuwadługofalowenegatywneskutkiprzedłużającegosię
stresu.Jednymznichjestuszkodzeniehipokampa,azatemupośledzeniepamięci.Naj-
21P.Devine,AutomaticandControlledProcessesinPrejudice:TheRolesofStereotypesandPersonal
Beliefs,[w:]AttitudeStructureandFunction,A.Pratkanis,S.Breckler,A.Greenwald[red.],NewYork1989,
s.181–212.Cyt.za:E.Aronson,T.Wilson,R.Akert,dz.cyt.,s.3.
22Tamże.
23B.McEwen,ProtectiveandDamagingEffectsofStressMediators,„NewEnglandJournalofMedicine”
338/1998,s.171–179.
