Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
ŁukaszRóżycki
Doudowodnienialubobaleniapostawionejhipotezyniestarczysię-
gnąćdorzymskichźródeł,opisującychpanowanieMaurycjusza,tych
jeststosunkowomałoirzadkokiedyichautorzywspominaliodziała-
niachpozaBałkanamiorazwalkamizPersją
13.Źródłazachodniesąbar-
dziejzróżnicowane
14
,aleioneniedadząnamjednoznacznejodpowiedzi.
Wceluuzyskanianajpełniejszegoobrazurzymskiejmarynarkiwojennej
15
,
wostatnichdekadachdrugiejpołowyVIw.,należyprzeprowadzićszer-
szebadania.Popierwsze,punktemwyjściowymdlanaszychrozważań
będziepanowaniecesarzaJustyniana,któryflotęwojennąniewątpliwie
posiadał,nawetjeślibyłaonaformowanaadhoc,następnienależyzasta-
nowićsięnadżywotnościąstarożytnychokrętów,którabędzieodgrywać
dużąrolęwcałejpracy.Wywódbyłbyniepełnybezwspomnieniaostanie
finansówcesarstwa,budowaiutrzymaniemarynarkiwojennejnatym
samympoziomieliczbowym
16sąniezwyklekosztownymiinwestycjami.
NiemożnarównieżpominąćrozważańnatematsąsiadówRzymianiich
siłmorskich,zktórymiprzyszłorywalizowaćwładcomrezydującym
wKonstantynopolu.C.Zuckermanstwierdza,żecesarstwonapoczątku
VIIw.niepotrzebowałookrętówwojennych,boniemiałożadnegoreal-
negoprzeciwnikanamorzu
17
.Stworzeniestałejbizantyńskiejmarynarki
wojennejbyłopowiązanezzagrożeniemwynikającymzpowstaniastałej
arabskiejflotyzaMu)awii,comiałowymusićnaKonstansieIIzdecydo-
wanąkontrreakcję.Dotegoczasu,czyliodchwilizlikwidowaniapaństwa
GotówwItaliiorazWandalówwAfryce,dopowstaniaflotyarabskiej,
cesarstwopanowałoniepodzielnienamorzach,niemającżadnegoreal-
negoprzeciwnika.Przedpodsumowaniemnależyrównieżzastanowić
13
Cf.M.Whitby,TheEmperorMauriceandhisHistorian:TheophylactSimocatta
onPersianandBalkanWarfare,Oxford1988,s.9-13.
14
NapotrzebytekstuautorkorzystazkorespondencjiGrzegorzaWielkiegooraz
dziełaPawłaDiakona.
15
Cf.równieżD.Kienast,UntersuchungenzudenKriegsflottenderrömischen
Kaiserzeit,Bonn1966.
16
Okrętywychodzącezużytkunależyuzupełniaćnowymiwceluzachowaniastałej
siłybojowej.Wprzeciwnymraziesiłabojowamarynarkistalesięzmniejsza.Wymagało
todużychstałychnakładówfinansowych.
17C.Zuckerman,Learningł,s.117.
