Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
68
TadeuszSławek
NapierwszyrzutokawidaćKartezjańskiporządektegoogroduijegotzw.
labiryntu,nawejściudoktóregowidniejenapis:„Zabraniasięzabawywla-
biryncie”.Trudnowyobrazićsobielepszepodsumowanieduchacałejcywi-
lizacji72.
39.
Ulicamożebyćalbouporządkowanymkanałemruchu,ma-
jącymnaceluusprawnieniekomunikacjiiporządkuprzemiesz-
czaniasięwmieście,alboscenąpewnegospołecznegoprzedsta-
wienia.Wpierwszymsensiejejmiarąjest„przelotowość”,czyli
nieto,cosięnaniejdzieje,leczto,cosię„niedzieje”,bowiem
wszelkiezatrzymanie,wszelkiewydarzeniezakłócapłynność
ruchu.Wdrugimsensieulicazostajewyzwolona,uwolniona
ztegogorsetu,chociażnieoznaczato,żepowinnabyćulicą
wyłączniedlapieszych;musibyćnapięciem,dysharmonią,lecz
takżeiharmoniąpieszegoisamochodu.Oddanazostajeteraz
bezładnościruchupiechura,którywsłabymstopniupoddaje
sięregulacjomiprzepisomruchukołowego.DlategoLeCorbu-
sierzeswojątendencjądotraktowaniabudynkówjakokamien-
nychgorsetówzałożonychulicy(uPounda„marmurowedrze-
wa”domówinawarstwieniaichornamentykisązdecydowanie
anty-Corbusierowskie)byłnazwanyLeCorbusierSing-Sing,
lub„LeCorbusiercop”(wykreślonyprzezarchitektawlatach
1942–1948ModulorbyłodniesieniemdoklasycznychfigurWi-
truwiusza,dostosowanychdowymaganegowysokiegowzrostu
angielskiegopolicjanta).„Więzienny”nastrójmiasta(towidzieli
sytuacjoniści,aźniejwyostrzyłtospojrzenieFoucault)wiąże
sięwłaśnieztakimpojmowaniemulicy,któraregulujeinarzu-
ca,zamieniaprzestrzeńotwartąwreglamentowanąprzestrzeń
ruchusterowanegoikierowanego.Gedroyć:„Koszmarrozległej
przestrzeni.Potrzebujągojaknotoryczniwięźniowiewięzienia.
72Ibidem,s.51.