Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
inaprefekturzecorazwięcejdonosówodziałalności
towiańczyków,ichprowokacjachwauliCollège
deFranceorazorzekomejagenturalnejdziałalności
samegoMickiewiczanarzeczMoskwy.Wzmagałysię
naciskinaministraoświeceniapublicznegoiwyznań,
bypołożyłkreszgorszeniuiatakomnaustalonyład
społeczny.
MinisterVillemainchroniłMickiewiczajakmógł,ale
wmarcu1844rokumusiałzaproponowaćpoecie,
bydobrowolniezrezygnowałz„lekcji”,zzachowaniem
pensji.Mickiewiczodmówił,alezdawałsobiesprawę,
żebędziemusiałkatedręopuścić.19marcaopowiadał
oTowiańskimjakonowymwcieleniuSłowaioznajmił
słuchaczomże„służbaprzedBogiemiprzedwami
skończona”.MickiewiczwystąpiłjeszczewCollège
deFranceczterokrotnie.Naostatniej„lekcji”,28maja
1844roku,towiańczycyrozrzucalilitografie
przedstawiająceNapoleonawwelonie,płaczącegonad
mapąEuropy.
MickiewiczposłuchałsugestiiministraVillemaina
i4października1844rokupoprosiłopółrocznyurlop–
powiedzielibyśmydzisiaj„naukowy”:obiecał
„przygotowaćdodruku”trzeciiczwartykursprelekcji,
doktóregoprzykładałwielkieznaczenie,aleMickiewicz
wiedział,żeniczegododrukunieprzygotuje.
Czterotomowymwydaniemswoich
Pism
nie
interesowałsięwcaleioddałjewpieczęAleksandrowi
Chodźce.
15sierpnia1844rokuAleksanderChodźkozłożył
wambasadzierosyjskiejwParyżu,wtajemnicyprzed
Kołem,pismo–nominalnie–Towiańskiego,napisane
przezMickiewiczapofrancusku,którewinno
zwerbowaćcaraMikołajaI,abystanął„wpierwszym
szeregu”KołaSprawyBożej.PismoodczytanewKole
dopiero29listopada,wrocznicęPowstania
