Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
flChłopomania”
idostatniejwsipolskiej50.Wartoprzytoczyćtutajoddającątegowłaś-
nieflsielankowegoducha”charakterystykęJagusi,jednejzgłównych
bohaterekReymontowskichChłopów,ukazanejpodczasuroczystości
ślubnych:flnajśmiglejszaikiebytaróżanajśliczniejszastajałapośrod-
ku,acaławbiałościach,aksamitach,wpiórach,wewstęgach,wsre-
brzeazłocie–żesięwidziałanibytenobraz,cogonaszająnapro-
cesjach”51.
Cozaskakujące,wpodobnysposóbpostrzeganoiopisywanonie
tylkopostacieliterackie,pięknościwiejskiewykreowanewwyobraźni
flchłopomańskich”pisarzy,lecztakżeżyweosoby.Zachowałysięrela-
cjepamiętnikarzyopisującychwyglądżonyWłodzimierzaTetmajera–
Anny–widentycznejmanierzecowyżejprzytoczonefragmentypoezji
iprozy.LucynaKotarbińskawspominała:
ona[AnnaTetmajerowa],nibykrólowa.Wrzęsistejkiecce,whaftowanym
gorsecie,wbieliszlarekipiersizałożonejkoralami,naktórychzwisałzłoty
krzyżyk,wczepcuichuściezwiązanejkołoślicznejtwarzyhożej,rumianej.
Zoczamizawszeopowściągliwymwyrazieiczerwieńszymiodkoraliusty,
byłanaprawdęwspaniała52.
IjeszczeuwagiMarianaTurskiego–flUbierałasięzawszewprze-
śliczny,niepokalaniestylowykostiumkrakowski.Tetmajerlubiłją
pokazywać,gdyżbyłaładnaiwmasiebarwnychwstążekiwzorzystym
stanikuwyglądałajakobrazek”53.
Niezwykłąkarieręjakojedenzewzorówosobowych,historycznie
uświęconychstereotypówflpracowitego”iflszczęśliwego”wieśniaka,
aleowyraźniepolitycznymcharakterze,zrobiłPiast,któryprzecieżpier-
wotniefunkcjonowałwkontekścienarodowychmitówzałożycielskich,
heraldycznychizchłopstwemjakotakimniemiałżadnegozwiązku.Dla
GallaAnonimabyłonflgościnnymoraczem”54,dlaWincentegoKadłub-
50Zob.W.Okoń,Sztukisiostrzane.MalarstwoaliteraturawPolscewdrugiej
połowieXIXwieku.Wybranezagadnienia,Wrocław1992,s.272-294;B.Pranke,
NurtchłopomaniiwtwórczościStanisławaRadziejowskiego,LudwikaStasiaka,
WłodzimierzaTetmajera,WincentegoWodzinowskiegoiKacpraŻelechowskiego,
Warszawa2003.
51W.S.Reymont,Chłopi,Poznań1998,s.155.
52
Cyt.za:J.Dużyk,SławaPanieWłodzimierzu.OpowieśćoWłodzimierzu
Tetmajerze,Warszawa1972,s.100.
53M.Turski,Czasygimnazjalne(wyjątekzwiększejcałości),w:Kopiecwspo-
mnień,red.J.Gintel,Kraków1959,s.75.
54Anonimtzw.Gall,Kronikapolska,przeł.R.Grodecki,wstępioprac.M.Ple-
zia,Wrocław1965,s.15.
