Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
DzieciństwoiwczesnamłodośćwprzedwiktoriańskiejAnglii,1804-1830
23
widelca”(Hsilver-forknovels”).Fabułatychpowieści,częstoumieszczana
wczasachRegencji,opisywałaelegancjęiblaskwyższychsferspołecznych.
SzyderczeokreśleniepowieścimianemHsrebrnegowidelca”nawiązujedo
artykułuWilliamaHazlittapt.TheDandySchool(Szkoładandysów)opubliko-
wanego18listopada1827rokuwgazecieHTheExaminer”,wokresienaj-
większegorozkwitugatunku.Hazlittwyszydzałszczególniewyidealizowane
opisyzżyciaarystokracji,zwłaszczażeautorzytychpowieściwywodzi-
lisięwdużejmierze,podobniejaksamDisraeli,zklasyśredniej.Powieści
Hsrebrnegowidelca”pozwalałyczytelnikomzklasniższychpodziwiaćopisy
wytwornegoświatawyższychsfer,którejednakmałomiaływspólnegozrze-
czywistością.WkrótceDisraelizostałjednymznajpopularniejszychautorów
tegogatunku26.
NaepokęRegencjiprzypadłrównieżożywionyrozwójpoezjiiprozyan-
gielskiej.TworzyliwtedytacywybitnipoeciromantycznijakWilliamWord-
sworth27,SamuelTaylorColeridge28,PercyByssheShelley29,JohnKeats30
26OpróczsamegoDisraelegopopularnymiautoramipowieściHsrebrnegowidelca”byli
RobertPlumerWard(1765-1846),CharlotteBury(1775-1861),SydneyOwenson
(ladyMorgan,1781?-1859),CarolineLamb(1785-1828),MargueriteGardinerhrabina
Blessington(1789-1849),CatherineGore(1798-1861),TheodoreHook(1788-1841),
EdwardBulwerLytton(1803-1873)ijegożonaRosinaBulwerLytton(1801-1882).
27WilliamWordsworth(1770-1850)-jedenzHPoetówJezior”,współautor,wrazSamu-
elemTayloremColeridgem,tomupoetyckiegoLyricalBallads(Balladyliryczne,1798).
WrazzColeridgemiRobertemSoutheyemzapoczątkowałwangielskiejpoezjinurt
romantyzmu.Początkowobyłentuzjastąrewolucjifrancuskiej,aleponapaściprzez
państwofrancuskienaRepublikęSzwajcarskąorazHolandięw1798rokuWordsworth
ostateczniestraciłwiaręwideałyrewolucyjneistawałsięcorazbardziejradykalnym
konserwatystą.Jakowyznawcaskrajnegotoryzmusprzeciwiałsięmiędzyinnymide-
mokratyzacjiangielskiegoParlamentu.
28SamuelTaylorColeridge(1772-1834)-drugiHPoetaJezior”,autorsłynnegopoematu
konfesyjnegoKublaKhaniballadyromantycznejTheRimeoftheAncientMariner(Rymy
osędziwymmarynarzu).PodobniejakWordsworthrozczarowałsiękrwawymirządami
jakobinówweFrancjioraznapaściąnabezbronnąSzwajcarięiHolandięizostałskraj-
nymkonserwatystą.SwojepoglądyopisałwdzieleBiographialiteraria(1817).Coleridge
ostrzegałprzedniekontrolowanymuprzemysłowieniemikrytykowałnieskrępowany
wolnyrynek,czymwywarłznaczącywpływnaspołecznykonserwatyzmDisraelego.
29PercyByssheShelley(1792-1822)-poetaidramaturg.WrazzByronemiKeatsemna-
leżałdodrugiegopokoleniaangielskichromantyków.Shelleygłosiłpotrzebęwolności,
sprawiedliwościiwolnejmiłości,przeciwstawiałsięreligiiiwszelkimkonwencjom
społecznym,któreograniczająpełnąswobodęczłowieka.Dojegonajważniejszychdzieł
należąpoematyQueenMab(1813),Alastor,OrtheSpiritofSolitude,(Alastor,czyliDuchsa-
motności,1816),poematlirycznyPrometheusUnbound(Prometeuszwyzwolony,1820)iOde
totheWestWind(Odadowiatruzachodniego,1819).Swojepoglądyideoweiestetyczne
zawarłwpamflecieOntheNecessityofAtheism(Okoniecznościateizmu,1811)orazweseju
TheDefenceofPoetry(Obronapoezji,1821).
30JohnKeats(1795-1821)-najmłodszyprzedstawicieldrugiegopokoleniaangielskich
romantyków.ObokEdmundaSpensera(1552-1599),autoramiędzyinnymiTheFaerie
Queene(KrólowaWieszczek,1590-1596),nazywanyjestwAngliiHpoetąpoetów”.Do
najbardziejznanychwierszyKeatsanależąEndymion(1817),LaBelleDamesansMerci
